Şandeya ku parlamenterê Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî) ê Rihayê Omer Ocalan û yek ji parêzerê Buroya Hiqûqê ya Sedsalê Ozgur Faîk Erol jî di nav de hebû, bi Konseya Ewropa (KE), Yekitiya Ewropayê (YE), Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropa (DMME) û Komîteya Pêşîgirtina li Îşkenceyê (CPT) re hevdîtin kirin. Têkildarî armanc û naveroka hevdîtinan em bi Parêzer Ozgur Faîk Erol re axivîn.

Ozgur Erol der barê armanca gera Ewropayê û serdana CPT’ê de axivî û wiha got: “Em hem ji bo bi rayedarên Konseya Ewropayê re hem jî ji bo bi nûnerên CPT’ê re hin hevdîtinan bikin hatin Strasbourgê. Bi boneya em balê bikişînin qutbûna ragihandina mutleq û rewşa pozisyona saziyên Ewropayê ku di vê mijarê de xwedî rol û ristin niqaş bikin, em hevdîtinan dikin. Em dixwazin der barê rewşa Îmraliyê de agahiyan bidin. Em dixwazin nêzîkatiya saziyên li Ewropayê ya der barê pirsgirêkê de bi bîr bixin. Armanca hevdîtinên me em erk û berpirsiyariya wan bînin bîr wan û der barê tecrîdê de wan dîsa agahdar bikin.”

Tirkiye naxwaza raporê parve bikin

Prz. Ozgur Faîk Erol da zanîn ku hevdîtinên wan ên bi rayedarên Konseya Ewropa re berdewam dikin û wiha axivî: “Me bi rayedarên CPT re hevdînek kir. Wekî tê zanîn CPT ji roja hatiye avakirin heta niha bi rêk û pêk diçe Îmraliyê û rewşa Îmraliyê dişopîne. Komîteya P»şîgirtina li Îşkenceyê ye. Di heman demê de saziya Konseya Ewropayê ye û Tirkiye jî hebûna vê saziyê îmze kiriye. Erka CPT heye ku rasterast biçe li girtîgehan lêkolîn û vekolînê bike. Erka wê heye ku raporan amade bike û bi raya giştî re parve bike. CPT herî dawî di îlona 2022’yan de li Îmraliyê hevdîtinek kir. Bi girtiyên din ên li Îmraliyê re jî hevdîtin kiribû. Lê rapora encama hevdîtinê hêj bi raya giştî re parve nekiriye. Heta niha wekî parêzer em ne xwedî agahî ne. CPT di çileya 2024’an de dîsa hat Tirkiyeyê û li gelek girtîgehan hevdîtin kirin. Lê vê carê bêyî ku biçin Îmraliyê ji Tirkiyeyê vegeriyan. Armanca vê hevdîtina me ya bi CPT re der barê van hevdîtinên CPT yên li Îmraliyê bû. CPT hêj rapor parve nekiriye. Ev li dijî peymana proseduran e. Diyar dikin ku hikûmet destûr nade ku vê raporê parve bikin û ji ber vê yekê raporê parve nakin. Diyar dikin ku rapor amade ye. Lê hikûmeta Tirkiyeyê destûrê nade ku aşkere bikin. Ev nîşan dide ku hikûmet ji encama raporê ne kêfxweş e.”

CPT hêzê dide Tirkiyeyê

Prz. Erol anî ziman ku li gel vê helwesta hikûmetê ku ji bo hikûmetê ev 2 sal in raporê parve nake, dîsa di çileya 2024’an de hatin Tirkiyeyê û bêyî biçin Îmraliyê paşve vegeriyan û wiha axivî: “Me ev helwesta CPT ya neçûna Îmraliyê rexne kir. Me anî ziman ku ev helwest têr nake û dijberî vê yekê bêtir hêzê dide hikûmetê.”

Prz. Erol li ser helwesta CPT jî rawestiya û wiha pêde çû. “Ew bi temamî li gorî burokrasiyê tev digerin. Ew dernakevin dervê sînorê peymanê. Dîsa naxwazin agahiyan jî bidin. Diyar kirin ku ew hesasiyeta me ya der barê Îmraliyê de fêm dikin û pozisyona Birêz Ocalan dizanin û ji bo raporê parve bikin di nava hewlanan de ne. Tenê van agahiyan didin. Wekî din agahî nadin. Mînak dema hatin Tirkiyeyê û neçûn Îmraliyê nikarin hincetekê nîşan bidin.”

CPT agahiyên zelal nade

Prz. Ozgur Erol têkildarî dîroka demên pêş a CPT ku biçe Îmraliyê jî axivî û wiha got: “Dîrokeke şênber a serdanê parve nakin. Diyar dikin ku dê hewl bidin biçin Îmraliyê û dê şopandina girava Îmraliyê bidomînin. Diyar dikin ku hesasiyeta meseleyê dizanin. Me jî anî ziman ku rewşa Birêz Ocalan di nava gelê kurd de fikaran zêde dikin û xwest li gorî vê yekê gavan bavêjin.”

Ozgur Erol der barê hevdîtinên pêş de jî agahî dan û wiha lê zêde kir: “Niha hevdîtinên cuda berdewam dikin. Ez niha tiştekî şênber nikarin bibêjim. Lê di çarçoveya bernameyekê de em ê hevdîtinan vê hefteyê temam bikin.”

Her kes rola Ocalan baş dizane

Ozur Erol qedexe û astengkirina çalakiya rûniştinê ya li pêş CPT jî nirxand û wiha got: “Divê êdî her kes hesasiyeta gelê kurd a der barê rewşa Îmraliyê de rast û baş fêm bike. Divê her kes rol û rista pozisyona birêz Ocalan û wateya wî ya ji bo gelê kurd zanibin. Em ferq dikin ku ev saziyên Ewropa yên eleqeder li gorî vê rastiyê hesasiyeta ku tê xwestin, nîşan nadin.  Di dîrokê de Mandela jî demek dirêj hat tecrîdkirin. Lê dawiyê heqê wî teslîmî wî kirin. Ji ber ku di çareseriya pirsgirêkek dîrokî de kesên ku karibin rola aştiyê bilîzin û wisa girtî bin, her tim heqê wan teslîmî wan dikin. Em îro dibînin ku Nobeta Edaletê ya li pêş Konseya Ewropayê didome. Em dibînin ku hesasiyeta mirovan a di vê mijarê de didome. Daxwazên van mirovan bi temamî rewa û zagonî ye. Bi astengkirina van daxwazan, ev pirsgirêk çareser nabe û bi dawî nabe. Tenê ji bo ser meseleyê bigirin û ji aliyê dewletan ve nayê dîtin van çalakiyan asteng dikin. Ev dibe sedem ku polîtîkayên tecrîdê li demê belavtir bibin. Tu aliyê vê yekê ku bê qebûlkirin tune ye.”

Ozur Erol herî dawî anî ziman ku diçin kijan sazî rêxistinan û bi taybetî kurdên muxalif û polîtîk, dibînin ku bertek û nerazîbûn gel di asta herî jor de ye.