Dewleta tirk ji saet di 10.00’ê şeva 23’ê cotmehê heta 27’ê Cotmehê li dijî bajarên Kobanê, Dêrik, Til Temir, Amûdê, Eyn Îsa, Tirbepisiyê, Rimêlan û gundên wan zêdetirî 1031 êrîşên hewayî pêk anîn. Dewleta tirk di êrîşên hewayî de binesazî û herêmên sivîl bombe kirin. Leşker û çeteyên wê jî bi top, hawan û obusan êrîşên bejahî pêk anîn. Tirkiye xwest bi van êrîşan gel herêmê vala bike. Bi van êrîşan xeteriyeke mezin li ser rewşa mirovahî, xizmetguzerî û civakî çêdike. Rê li pêş çalakkirina şaneyên DAIŞ’ê vedike. Balkêş e Neteweyên Yekbûyî û hêza Koalîsyonê li dijî van êrîşan dengê xwe nekir. Di encama van êrîşan de bi giştî 118 balafirên keşfê û 20 balafirên şer ên F-16 li herêmê bombe barandin. Di qada bejayî de jî 893 caran topên hawanê avêtin herêmê. Dewleta tirk bi giştî 1031 êrîş li dijî Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê pêk anî. Di van êrîşan de 3 ji wan zarok bi giştî 17 welatî hatin kuştin û 65 welatî birîndar bûn.
Di van êrîşan de stasyonên kehrebeyê yên bajar û herêmên kantonên Cizîr û Firatê hatin hedefgirtin. Ji ber bombrbarana artêşa Tirk a dagirker zêdetirî 150 hezar malbat ji kehrebeyê bêpar man. Ji ber qutbûna kehrebeyê ava stasyonên avê qut bû. Bombebaran bû sedem ku mazot negihêje navendên xizmetguzariyê yên weke firin û navendên din ên xizmetguzariyê û bû sedema kêmbûna ji madeya sotemeniyê.
Hevseroka Desteya Enerjiyê ya kantona Firatê Ayşe Nasir, destnîşan kir ku balafirên dewleta Tirk a dagirker stasyona kehrebê ya bajarê Kobanê yê kantona Firatê yekser kir armanc û got: “Bi wê re 366 gund û navenda bajêr ji kehrebê mehrûm bûn.”
Tirkiye salek berê bi 5 milyon dolar zerar da gel
Tewleta tirk di mijdara 2023ʹyan de disa bi sedan êrîşên hewayî pêk anîbû. Dîsa êrîşî binesaziya bajar û gundan kiribû. Di êrîşan de binesazî û stasyonên petrol, gaz, kehreba, av, firinên nan, depoyên genim kiribûn arman. Hevseroka Desteya Enerijiyê ya Rêveberiya Xweseriya Demokratîk a Herêma Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê Ziyad Rustem destnîşan heta niha di êrişan de 5 milyon dolar zirar pêk hatiye.
Têkildarî êrîşên dewleta tirk a li dijî Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê Hevserokê Tevgera Civaka Demokratîk (TEV-DEM) a kantona Firatê Enwer Muslim ji Rojnameya Xwebûnê re axivî.
Enver Muslim anî ziman ku çend roj in dewleta tirk êrîşî Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê dike û wiha got: “Bi taybetî êrîşî saziyên sivîl dike û saziyên ku xizmeta gel dike, dike hedefa êrîşan. Gelek qadên ku cihê enerjî û sotemeniyê kirin hedef. Qadên hêza hundirîn kirin hedefa xwe. Ev êrîş ne cara yekemîn e. Dewleta tirk salek berê jî êrîşî van herêman kir û navendên xizmetê kirin hedefa êrîşan. Ev tecrûbe û rêveberiya ku li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê pêş dikeve, dewleta tirk dixe nava tirsê. Ev modela herî demokratîk e. Kurd, ereb, turkmen û suryanên herêmê hemû bi hevre di nava hev de bi awayekî demokratîk û bi aştiyane dijîn. Hemû bawerî, çand û nasnameyên cuda bi hevre di nava Rêveberiya Xweser de cihên xwe digirin û xwedî vîna azad in. Ev pergal Tirkiyeyê ditirsîne. Em dixwazin ev pergala jiyanê hem ji bo tevahiya Sûriyeyê û Rojhilata Navîn bibe mînaka jiyanê. Em dixwazin bibe mînak ku gelê herêmê bi hemû ol, ziman, çand û nasnameyên cuda çawa dikarin di nava hev de bi hevre bijîn. Lê mixabin dewleta tirk vê yekê ji bo xwe dike tirs. Fobiya wê li dijî vê pergalê heye. Ji ber vê yekê êrîşên xwe berdewam dike.”
Divê Tirkiye pirsgirêkên xwe di nava xwe de çareser bike
Hevserokê TEV-DEM’ê yê Kantona Herêma Firatê Enver Muslim bal kişand ser hevdîtina bi Rêber Abdullah Ocalan re pêk hatiye û wiha axivî: “Hevdîtina bi Beber Abdullah Ocalan re pêk hatiye bêguman cihê kêfxweşî û aramiyê ye. Lê ev hevdîtin li hundirê Tirkiyeyê pêk hatiye. Divê Tirkiye vê pirsgirêka di nava xwe de çareser bike. Pirsgirêka kurdî û doza kurdî li Tirkiyeyê divê di nava xwe de çareser bike. Em her tim alîgirê aştî û çareseriyê ne. Em tu carî naxwazin alozî û şer pêş bikeve. Ji ber vê yekê jî divê hikûmeta tirk alozî û pirsgirêkên hundir di nava xwe de çareser bike. Pirsgirêkên siyasî, aborî û civakî di nava xwe de çareser bike. Tu nerîn û helwesta me ya dijminantiyê li dijî cîranê me tune ye. Tenê tişta em dixwazin li Rojhilata Navîn û herêmê aştî û demokrasî pêş bikeve û hemû kes bi hevre di nava aştiyê de bijî.”
Li dijî êrîşan bêdengî heye
Hevserokê TEV-DEM’ê yê Kantona Firatê Muslim, da zanîn ku gel pir van êrîşan û encamên wan dişopîne û wiha berdewam kir: “Ji ber van êrîşan helbest di nava gel de metirsiyekê ava dike. Ji ber ku di navbera Israîl û Hamasê û Israîl û Hîsbûllahê de şerek heye. Di navbera Israîl û Îranê de alozî heye. Tirkiye jî êrîşî Bakur û Rojhilatê Suriyeyê dike. Li dijî van êrîşan bêdengiyek heye.”
Li Efrînê sûcê şer tê kirin
Muslim, bal kişand ser êrîşên li dijî Efrîn û Serêkaniyê û ev agahî parve kirin: “Geşedanên ku li Efrîn û Serêkaniyê pêş dikevin geşedanên li dijî mirovahiyê ne. Li dijî gelê Efrînê û Serêkaniyê sûcê şer tê kirin. Ji ber vê yekê hêzê koalîsyonê, Yekîtiya Ewropa û yekîtiyên dewletên cîhanê, bêdeng in. Bêdengiya wê helwestek neyînî ye. Divê ev hêz li dijî van êrîşan bêdeng nemînin. Ev hêzên ku her tim qala aştî, aramî û demokrasiyê dike, divê Tirkiyeyê hişyar û asteng bikin. Gelek caran Tirkiye bi xwe dibêje ‘Divê li Rojhilata Navîn alozî zêde nebe’. Lê dema dewlet û hikûmeta Tirk van peyaman dide dewletan divê li xwe jî binere û rastiya xwe jî bibîne. Divê êrîşên xwe jî rawestîne. Dema bixwe hişyar bike û ew êrîş bike pirsan bi xwe re ava dike. Ev herêmek aram e û xizmeta 5 milyon mirovan dike. Tu carî li dijî Tirkiyeyê alozî û dijberiyê naxwaze. Ji ber vê yekê hêza koalîsyonê, Neteweyên Yekbûyî û hemû hêzên ewropa yên demokrasiyê diparêzin divê Tirkiye hişyar bikin û rê li pêşiya êrîşên wê bigirin. Çawa ku Tiriye Israîl hişyar dike û êrîşên Israîlê yên li dijî Filistin, Hîzbûllah û Lubnanê rexne dike, divê li xwe vegere û li gorî wê tev bigere. Em bawer dikin ku Yekîtiya Ewropa û hêza koalîsyonê zextan li ser Tirkiyeyê bike û Tirkiye hişyar bike, dê Tirkiye êrîşên xwe yên li ser herêmê rawestîne.”
Êrîş li dijî pergala Rêveberiya Xweser e
Enwer Muslim, da zanîn ku Tirkiye çima ji Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê ditirse ew jî nizanin û wiha dirêjî da axaftina xwe: “Pergalek û tecrûbeyek nû ku xizmeta her kesî dike li vir tê avakirin. Ez bawer dikim ku ev pergala demokratîk ku her kesî hembêz dike Tirkiyeyê ditirsîne. Bi van êrîşan dixwaze proje û pergala Rêveberiya Xweser têk biçe. Deverên ku Tirkiye êrîşî wan dike, deverên ku xizmeta gel dikin in. Dixwaze xizmeta li ser gel qut bike. Ev deverên ku bûne hedefa êrîşan hemû navendên xizmeta civakî ne. Ne deverên leşkerî û asayişê ne. Navendên sotemenî, enerjî, genim û nan e. Di van êrîşan de tê xuya kirin ku dixwazin Rêveberiya Xweser dikin. Dixwazin Rêveberiya Xweser têk biçe.”
Gel dê xwe û axa xwe biparêze
Enwer Muslim, herî dawî da zanîn ku wekî Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê di qada civakî û Rêveberiya Xweser de li dijî van êrîşan di qada siyasî û dîplomasiyê de serlêdanên wan ên bi Koalîsyonê re hebin û wiha pêde çû: “Em ê ji koalîsyonê bixwazin ku Tirkiye van êrîşan rawestîne. Tenê armanca me ew e ku em aştiyê li Rojhilata Navîn pêş bixin. Em tu carî van êrîşan li ser gelê xwe qebûl nakin. Gelê me dê xwe li dijî van êrîşan biparêzin. Dê tu carî dest ji axa xwe bernede. Dê xwe û axa xwe biparêze. Tirkiye çiqas karibe pirsgirêkên navxweyî çareser bike, Tirkiye dê ew qas pêş bikeve. Lê eger li şûna pirsgirêkên navxwe çareser bike, êrîşî derve bike, dê Tirkiye bi ser nekeve. Bi êrîşên derve pirsgirêkên navxweşî çareser nabe. Em wekî Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê em li pergala xwe xwedî derdikevin û emê li pergala xwe xwedî derkevin. Em bi hevîne ku li hundirê Tirkiyeyê jî kesên demokrasî û aştiyê dixwazin li dijî van êrîşan dengê xwe bilind bikin û van êrîşan bidin rawestandin. Yên ku zerar û ziyanê dibînin xelkê sivîl in. Yên ku zerarê dibînin zarokên biçûk û 5 milyon însanên li ser vê axê dijîn in. Dayik u bav in. Divê kesên demokrat ên li Tirkiyeyê dengê xwe bilind bikin û van êrîşên AKP’ê yên hoven bidin sekinandin.”
