Xeylê welatan de mîtolojîya Sîmirî esta. Goreyê hîkaye neql bîya; Sîmir, mîlçikêko dara zanayîşî de ciwîya yo û hukumdarê mîlçikan bîyo. Mîlçikan ey ra bawer kerdo û fikrîyayê ke do înan bixelisno. La tu mîlçikêkî Sîmir nêdîyo. Nêdîyayîşê Sîmirî mîlçikan dir qesawet viraşto û êdî hêvîya xo birnayê.
Halînê Sîmirî Koyê Qafî de bîyo. Rojêke welatêkê dûrî ra refêkê mîlçikan baskê Sîmirî ra purtikêk dîyo. Dinya de çi mîlçikî estê kom bîyê û qerar dayê ke seba hetkarîya înan bikero, şîyê verê Sîmirî. La seba şîyayîşî ganî hewt tebeqan derbaz bikerê û hema newe biresê Koyê Qafî. Şîyayîşê hewt tebeqan wina asan nêbîyo.
Mîlçikê ke pêro pîya kewtê rayîr, her tebeqe de hûmara înan bîya kêm. Yê ke kewtê dimayê nefsê xo, yê ke kewtê dimayê fenan, çîyanê qijan û êdî Sîmirî ra bawerîya înan qedîyaya, her qat de refî ra visyayê. Tewr peyîn hîrês mîlçikî tena mendê û ewnîyayê ke Sîmir, ê bi xo yê. Yê ke pey rayîrê heqîqetî de bîyê, mendê û resayê bîyayîşê xo!..
Eke merdim serê na hîkaye de seba ewro ercnayîş bikero, sîmirê nê zemanî zî estê! Belê, rayîrêko çetin vernîya nê sîmiran de yo la ê bi israrî rayîrê xo dewam kenê. Ge-ge rayîr de telî şinê lingê înan la xo rê nêkenê xem û telîyan vejenê bi a gonîya linganê xo reyna ver bi rayîrê roşnayî dewam kenê. Tena telî nê, ruhê ke tarîyî zî dafikan erzenê vernîya înan û wazenê ke xesp, zûrî, zulmê înan nimite bimano. Her kes mîyanê hewnê sîyayî de bo û seba nê zî bi heme hêzê xo hêriş kenê. Sîmirî nê dafikan de xeylê embazanê xo vînî kenê. Her çiqas zerrîya înan dirbetin bena, gama sîmiran hîna bena bi hêrs û alaya embazanê xo yê ke dafikan de vînî kerdê, tewr zêde berz kenê. Tu hêz nêeşkeno vernîya eşqê sîmiran bigîro!.. Çeman derbaz kenê, vêşan û têşan manenê, ranêkewenê, astengîyê xidarî vernîya înan de vejenê la ê tim rayîrê heqîqetî de bi înadî yê. Çike eşqê heqîqetî yê, roşnî yê, xoza yê, eşqê zanayîş û edaletî yê… Ê dara zanayîşî yê! Dara zanayîşîya ke pêro ganan rê bena hêvî, bena oksîjen, bena weşikayî. Her şaxê ci, her pelê ci dirbetinan rê bena derman, gan dana derûdorê xo. Çiqas bibirnê zî reyna şax dana û bena dara cuyayîşî seba sîmiran.
Belê, nê sîmirî; rojnamegerê çapemenîya azade yê. Yê ke tim ameyê qetilkerdiş, ameyê destbendkerdiş û tepiştiş. Heta ewro kamcî îqtîdar ameyo, waşto ke vernê de vengê çapemenîya kurdî bibirno. Çike îqtîdar hemverê zanayîşê çapemenî de bêzar beno, saltanatê ci rijêno. Tehemulê îqtîdarî çapemenîyêka xosere rê çin o. Çapemenîya xosere û azade seba ke raştîyan ana ziwan; rexne kena, qelema xo, kameraya xo û mîkrofonê xo nêroşena, tim bena hedefê îqtîdarî. Îqtîdar fikrîyeno ke eke nê vengî bibirno, do her kesî bikero girêdayeyê xo û do êdî tu kes dizdî, zûrekerî, zalimî, bêtêduştîyê ci nêeşnawo. Nêzano ke sîmirî bi her hawayî xo resnenê heqîqet û seba heqîqetî zî eşkenê ganê xo feda bikerê! Wa îqtîdar û hetkarê ci baş bizanê ke sîmirî adir de biveşê zî reyna wela xo ra yenê meydan û benê gandar. Sîmirî do tim serê înan de tersêk bê û do roşnayîya xo de tarîtîya xirabî biqedênê. Têkoşîn û xoverdayîşê sîmiran tim û tim do dewam bikero…