Her ke şîyeno Şero Dinya yo III. hîna zaf nizdî beno û eynî wext hetê aborîye ra Rojhelatê Mîyanênî de vernîya Îsraîlî abena. Hetê bînî ra zî Dewletê Yewbîyayeyî yê Amerîka (DYA) wazenê ke Îranî dîzayn bikerê. Bi taybetî eşkenê kapasîteyê nuklerê Îranî tasfîye bikerê û derheqê şîîyan de Rojhelatê Mîyanênî de vernîya Îranî bigîrê. DYA hem rêbazê dîplomasî û hem zî leşkerî ra wazeno Îranî dîzayn bikero. Nê warî de çi rêbaz beno wa bibo zî û ewta de babeta Rojawanî kewena vernî. Na mana de zî têkilîya DYA û Îranî se bena, dîyar nîya. No sebeb ra zî statûyê Rojawanî zî nedîyar o.
Îsraîl û cîhatçîyî
Ancî zî têkilîya DYA û Colanî de krîz est o. Tayê şert û mercê DYA est ê, la her çiqas Colanî nê şertan rê îtîraz bikero zî, çarçewaya Colanî û Trumpî ra nameyî ser o krîz dîyar beno. Bi taybetî eke têkilîya Colanî Rûsya û Tirkîya bibirîyo û cîhatçîyê xerîbî Sûrîye ra bivejîyê, emrê Colanî hîna kir beno. Hetê bînî ra zî hêzê Hamas û Hîzbûllahî enka hîna zeyîf bibê zî, taynî no dem tehlukeyê peydayê DAIŞ’î vînenê û wazenê ke bibê dewlete. Her çiqas peymana Îbrahîmî qebûl bikerê zî û nê tewr cîhatçîyan ra Îsraîl bawer nêkeno. Bi taybetî Îsraîlî serranê 2000an de polîtîkaya nermikin a îslamî ra zaf zerer dîyo û nê warî de ceribnayîşê înan est o. Eke rewşa Rojawanî dîyar bo, dewleta tirke biwazo û nêwazo zî, vera yewi tercîhî ra manenê. Ya babeta çareserîya kurde esas gêna û yan zî newe ra polîtîkaya leşkerî û qirkerdişî dewam kena.
Konferanso Neteweyî yê Kurdan
Nê warî de dewleta tirke û sewbîna hêzî eke şer de israr bikerê, rewşa rijnayîşî reyde rîberî manenê. Rojawan de netîceya Konferansê Neteweyî yê Kurdan de rewşa federalîzmî vejîyaye raşte. No sebeb ra hem rewşa dewleta tirke û hem zî polîtîkaya HTŞ’yî hetê kurdan ra qet samîmî nîya. Hetê çareserîya persa kurdan û sewbîna şaran yew polîtîkaya înan çinî ya. Rojawan de viraştişê Konferansê Neteweyî yê Kurdan mîyanê tirkan de bandorîya girde viraştd. Nê warî de AKP’yî hetê komelî ra polîtîkaya şerê taybetî û hetê çapemenîye ra rijnayîşê xo nawit. Bi taybetî dewleta tirke hetê aborî ra Kibris de dekewta rewşa tengaye. Rojeve de vajêno ke artêşa tirke Kibris ra vejîyaye. Vakûrê Kibrisî de rîyê koletîya seksî, qumar, kayanê şansî, tiryak û bertîlî ra Tirkîya dekewta rewşa tengaye. Bi taybetî şerê kasetî yê qirêjî de nameyê Erdoganî yeno vîrardiş. Tirkîya zaf zaf dekewta rewşa tengaye.
Îmamoglu rê operasyon
Hetêk ra dewaya Îmamoglu de pêlo hîrêyin kewto rojeve, hetekê bînî ra zî wazenê ke dîqatê xo mîyanî ra biancê teberî, verba CHP’yî yew raqîp nêvejîyo. Wazenê ke newe ra Erdoganî bikerê serekkomar û muxalefetî zî dîzayn bikerê. Ana aseno ke, eke Erdogan serekkomar nêbeno, newe ra yew weçînayîş nêkeno û operasyonan zî dewam keno, hetana ke şaredarîyan destê CHP’yî ra bigîro. Ana aseno ke, CHP şino û êyê ke netewe-dewlete de israr kenê, zanê ke rewşe hetê kurdan de ya. Eke Îsraîl babeta kurdan de nê rêbazê stratejîkî de nizdî bibo û mîyanê pêvajoyî de rewşa globale bidomîyo, seba ke Tirkîya û Îran îradeyê kurdî qebûl nêkerê û nêeşkê na tengayî ra bixelisîyê. Her çiqas DYA sereyê nê hêzanê globalan de rêbazê taqtîkê kurdan ra biewnîyo zî, nê warî de nizdîbîyayîşê rewşa stratejîk û taqtîkî ra hêzê emperyalan bedilîyeno. Çimkî pawitişê asayîşê Îsraîlî ra herême de bingeyê çîyer xusûyê de hetê netewî ra weçînayîşê konfederalî ra sewbîna rayîr nêaseno. Nê warî de DYA wazeno ke verê Çînî bigîro û taybetî zî babeta Rojhelatî Mîyanênî çareser bikero. Rojhelatê Mîyanênî de rayîrê enerjî dîyarkerdiş nê armancî rê xizmet keno.
