Dewlete rêxistina sinifa kapîtalîst a û têna sinifa ke wayîrê hacetanê berhemardişî ya rê xizmet kena. Sinifa kapîtalîste bi kedewerdişê bindestan pîl bena, qîymet ber ana, sermayeya xo zêdnena. Yanî dewlete heqanê bindestan nê, serdestan pawena. Coka dewlete duştê azadîye de ya. Eke bindest pabesteyê serdestî yo, eke keda bindestî yena werdene, eke bindest sermayedarî rê xizmet keno uca de azadîye çin a. Uca de koledarîye, bendeyîye û xizmetkarîye est a. Nê konteksî de dewlete vera bindestî, îqtîdarê serdestî pawena û destûr nêdana ke bindest xover bido. Coka polîs est o, coka leşker, mehkeme, zîndan û qanûnî est ê. Nê hacetê îdeolojîkî seba pêro şarî nê, eslê xo de seba burjuwazî yan plutokrasî est ê. Na çarçewa de fîlozofo anarşîst Bakunîn nuseno ke “dewlete înkarkerdişê azadîye temsîl kena.”
Sermaye ke zêdîyena, kolonîzekerdoxîye peyda bena. Rojhelatê Mîyanênî de dewletanê kolonîzekerdoxan ra yew zî Komara Tirkîya ya. Komare polîtîkaya kolonyalîste Împaratorîya Osmanî ra mêras girewte. Têkilîyanê mîyanneteweyîyan de na polîtîka eynî wext sey “kolonyalîzmo patrîmonyal” yena pênaskerdene. Dewleta Osmanî împaratorîya feodale û dînî bîye, na çarçewa de 3 parzemînan de kolonîzekerdoxîye kerdêne, Komara Tirkîya dewleta etnosantrîst a û hemverê kêmneweteweyîyan destpêk ra heta nika polîtîkaya nîjadpereste ramite. Bitaybetî şarê kurdî zerarê “etnosentrîzmî” hîna zaf dî. Kurdîstan açarîya “land of atrocities”, yanî hema hema her şaristan bî “martîropolîs”. Gonî rişîyaye, doman, cinî û camêrdî raştê qirkerdişan ameyî, şaristanî rijîyayî û ameyî vengkerdene, ziwan ame serobinkerdene, kultur û nasname raştê tirkperestîye ameyî. Bikilmî serdestî Kurdîstan sey kolonî hesibna û her tewr metodo hovî şuxilna. Gelo kurdan vera na “hovîyîye” se kerd? Gelo înan vileyê xo çewt kerd yan zî zanîyê xo ronayî? Bêguman Kurdîstan teslîm nêbî, her merdim sey “custodes lîbertatîs” tewrê têkoşînî bî û vera serdestî xover da.
Hydra û Herkul
Nuştoxo misirij Samîr Amîn vano ke “eke xoverdayîş est o, azadîye zî est a”. Mîtolojîyê yunanan de cinawirêk est bî, nameyê ci Hydra (Hîdra) yo. Goreyê zelalkerdişan 9 ganê nê cinawirî est bîyî û xeylê tehlukedar bîyo. Yew zî vera Hydrayî Herkulo ke xover dano est bî. Kurdan zî sey Herkulî vera her tewr zulm û zordestîye xover da û seba erdê xo bedelê pîlî dayî. Yew armancê kurdan est o, o zî serê erdê xo de bi şeklêko azad ciwîyayîş o. Kurdî zanê ke azadbîyayîş wayîrvejîyayîşê estîya xo yo. Têkoşîno ke bi des serrano kurdî kenê, eslê xo de têkoşînê estî yo.
Vive la liberte
Reyna Samîr Amîn nuseno ke pergalêko netêduşt seba merdimanê hêzdaran kar, seba zeyîfan xizanîye ber ano. Ewro kurdî wazenê ke hem Kurdîstan hem zî Tirkîya de pergalo demokratîk û hemdem bêro awankerdene. Têkilîya hêzdar û zeyîfî têna nê pergalî de wedarîyena. Şar û bawerîyî têna nê pergalî de eşkenê azadane biciwîyê. Na serre seba kurd û pêro şaran muhîm a. Vera her tewr serdestîye ma vanê “vive la liberte (wa biciwîyo azadîye)”.
