Heyana ewro şîyayîşê prosesî zaf giran-giran ravêreno. Nê warî de komîsyon zî her çiqas giran têgêreno, la enka zî heme kombîyayîşê xo qedênayî. Babeta tewr muhîme, komîsyonî hema zî karê xo nêkerdo. Aktorê nê prosesî Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalan o. Enka ganî komîsyon Rayberê Şarê Kurdî reyde pêveynayîşê xo bikero û bigoştaro. Hînê badî pêşnîyazanê qanûnê bingeyî bido meclîs û meclîs rengê xo dîyar bikero. Heyana ewro hukmatê AKP û MHP’yî gamêka şênbere nêeşte û hewayê her wextî xapênayîşî domnenê. Çîyo tewr muhîm zî nameyê nê prosesî hema zî dîyar nîyo. Hewayê papaxanî qiseyanê xonê beyatî şixulnenê. Hetê bînî ra vanê Rayberê Şarê Kurdî reyde muzakere çinî yo, eke îcab bibo tena goştarî kenê. Ana aseno ke hema psîkolojîyê şerê taybetî gurênenê. AKP’yî hema zî nê kompleksê şerê taybetî ra fek veranêdayo. Nê kompleksî heyana ewro xo qedênayo û seba ke şaro kurd nêsirasno. Ewro hînê mecbur mendê ke Rayberê Şarê Kurdî reyde pêvînayîş kerdê û nêeşkenê ke nameyê pêvînayîşê newî bikerê. Her çiqas nameyê komîsyonî Komîsyonê Demokrasî, Wayûbiratîye û Paştîdayîşê Neteweyî yo, nameyo kurdî tede çinî yo.
Zîhnîyetê şerî
Eke AKP’yî heyana no tewr zîhnîyetê şerê taybetî ra fek veranêdo, werte de çekî nêaseno. Çîyo tewr muhîm zî bawerî ya. Nê sebebî ra şaro kurd heyana ewro qet bawerîya AKP’yî nêkeno û nêkerda. No polîtîkaya xoxapênayîş û xejilnayîş o. Nê tewr sîyasetê zexilnayîş û demdergkerdişî ra nêeşkenê ke serbikerê. Peynîya xoxapênayîş û xejîlnayîşî heyana key dewam kena? AKP hewayê lûye boçe kay dano, boça xo rey-rey hetê Putînî ra kay dano û rey-rey zî hetê Trumpî ra kay dano. Tewr peynî de zî kewt veradîya Trumpî. Trumpî ra çi girot çi dayo hema dîyar nîyo. Polîtîkaya Erdoganî hewayê Trumpî bazirganî ya û kam ke zaf peran bido, boçe hetê înan ra kay dana. Erdogan bi taybetî zî sîyasetê xonê qilêrinî gurêneno û vano “Wa kurd maya xo nêveyno, ma heme çîyan kenê”. Pêveynayîşê Erdogan û Trumpî seba Rojawanî çi dayo çi giroto, hema zî dîyar nîyo. Nê pêveynayîşî ra dime çeteyê Colanî qet asan nêvindenê û heme tewr ra gala Rojawanî kene. Çapemenîya tirke Rojawanî ser polîtîkaya şerê taybetî eynî fekî ra dana şixulnayîş.
Statûyê Rojawanî
Heyana statûyê Rojawanî çareser nêbo, Tirkîya de babeta prosesê newî aver nêşina. Bi esil ray û raybazê çareserîya nê prosesî hetê Tirkîya ra û hetê kurdan ra xeta sûr a. Bi esil babete ganî verê verkan xeta sûre çareser bibo û hînê badî prosesê çareserîya demokratîke bi rêbazê asanî ra ramîno. Nê sebebî ra peynîya menga teşrîna verêne de heme çîyî bi zelalî dîyar benê. La rewşa komîsyonî zî muhîm a. La çi heyfo ke pisgirêkanê seserre nêeşkeno çareser bikero. No tewr zîhnîyeto neteweperest hema rewa-rewe sist nêbeno. Nê warî de wext lazim o. Çapemenîya tirke û çapemenîya kemalîstan hewayê şerê taybetî xo gurênenê û jahrê neteweperestî dorûdormeyê xo de vila kenê. Nê rojan de pêveynayîşê Erdogan û parlamenteranê Partîya DEM’î çapemenîya umûmî de zaf ame nîqaşkerdiş. La no warî de gorê mi rexnekerdişê hetê DEM ra tikê neheqî virazîya. Heme çî bi kareyê yew vêneyî ra niqaşkerdiş zaf raşt nîyo û îcab nêkerdê zî rayaûmûumîye zaf bêro niqaşkerdiş. Dewlet Bahçelî zî hewayê papaxanî xo dibare keno, la huner çinî yo. En muhîm çîyî zî rêxistinbîyîşê komelê sazî û dezgeyano. Nê komelî çiqas xo rêxistin bikerê se û proses hîna bi asan aver şino.