Netewe-dewletê sey Tirkîya, Îran, Iraq û Sûrîye wazenê ke estbîyayîşê kurdan werte ra wedarnê. Kurdofobî psîkolojîyê nê 4 dewletan xeripneno.
Rojhelatê Mîyanênî mabênê kolonyalîstanê tirk, fars û ereban de ameyo parekerdene. La na cografya de xeylê etnîsîteyî estê. Înan ra yew zî kurdî yê. Senîn ke her etnîsîte wayîrê heqê dîyarkerdişê ameyoxê xo yo, kurdî zî wayîrê nê heqî yê. Dewletê kolonyalîstî wazenê ke nê heqî medê ci.
Parîs de qetlîyamî
Semedê astengkerdişê azadîya kurdan her metod şuxilîyeno. Mîsal Tirkîya teberê sînoranê xo de zî polîtîkaya qirkere ana ca. Hukmatê Erdoganî 9ê çeleyê 2013î de Parîs de 3 cinîyê kurdî Sakîne Cansiz, Leyla Şaylemez û Fîdan Dogane bi xedarî qetil kerdî. Oncîna 23ê kanûna 2022î de Evîn Goyî, Mîr Perwer, Abdurrahman Kizil ameyî kiştene. Hukmatê Erdoganî çend aşmî ver Nagîhan Akarsele zî qetilkerdbî.
Jîna Emînî
Sey Tirkîya dewleta Îranî zî têgêrena. Rejîmê mollayan ronîyayîşê komara Îranî ra heta nika “nîjadperestîye” keno. Rixmo ke Quran de nusîyeno ke pêro şarî bi destê heqî ameyî afernayene, rejîmê Îranî huqûqê îslamî binpay kerd û vera kurdan şerîat şuxilna. Na çarçewa de nameyê Jîna Emînî pêro dinya de veng vet. Cinîya kurde 13ê elûla 2022î de bi destê polîsê exlaqî yê Îranî kişîyaye. Qetilkerdişê Jîna Emînî ra dima Îran û Rojhelatê Kurdistanî de xoverdayîşî dest pêkerd.
Abdurrahman Qasimlo
Rejîmê otokratîk û kanperestî hem Rojhelat de hem zî teberê Îranî de xeylê qetlîyamî kerdî. Înan ra yew paytextê Awusturya Vîyana de qewimîya. Kurdo roşnvîr Dr. Abdurrahman Qasimlo 13ê temmuza 1989î de hetê cerganê Îranî ame qetilkerdene.
