Seke yeno zanayene 14 hezîrane de saet 17.24î de merkezê ci qezaya Kanîreşî ya Çewlîgî de bi şîdetê 5.9î de erdlerz qewimîya. Roja bîn reyna Çewlîg bi girdîya 5.6î de têşîya. Reyna 16ê aşmî de merkezê ci qezaya Çêrme ya Çewlîgî de bi girdîya 4.3î de erdlerz qewimîya. Herême de varayîşo zêde yê varanî vera 18ê aşmî de qezaya Bongilanî de laser werişt. Eynî roje Kanîreş de varayîşê torge bi hawayêkê xirabî tesîrê erazîyê zîretî yê şarî û xeymanê mexdûranê erdlerzî kerd. Nê rojan de Homa her çî pêser pêser ano serê merdimîye. Pêroyê dinya Vîrusê Korona (Covid-19) ke bajarê Çînî yê Wuhanî de vejîya raşte reyde têkoşîn dana û ma zî tede. La ma tena vîrusî reyde nê erdlerz, laser, hezaz, aşît (vewrês) û xeylê felaketanê bînan reyde têkoşîn danî.
Şarê herême badê erdlerzî varayîşanê tesîrinan de binê varayîşê de mend. Ban û awanîyê ke erdlerzê yewine de zirar dîyî, erdlerzanê bînan û varayîşanê tesîrinan de serûbin bîyî. Şarê herême bê keye û war mend. Mexdûrîyetê şarê herême hema zî dewam keno û hetê dewlete ra gamêk cîdî nêameyo eştene. Kesê ke hewl danî hetkarî bidî zî yenî astengkerdene. Yanî merdim fehm nêkeno ke senî rewşêka winasî de cîyayê dekeweno mabenê merdim û her tewir cîyayeyan.
No erdlerzî de zî çîyê ke erdlerzê Xarpêtî de qewimîyabî, qewimîyayî. Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) Heyetê Rewşa Lezabeze awan kerde û şi warê erdlerzî ke cigêrayîş bikera, la hêzanê asayîşî nêverda ke heyetê HDPyî debikewo warê erdlerzî. Rewşanê winasîyan de çîyo muhîm oyo ke her cîyayeyan ra merdimî bibî yewî û pêro reng û cîyayeyî dest bidî yewbînan û hatkarîya yewbînan bikerî. Herinda paştîdayîşê merdiman de astengkerdişê paştîdayîşan çîyêko wijdanî nîyo. Kam û çi beno wa bibo lazimîya şarê herême bi paştîdayîşî esta û rewşanê winasîyan de reng û cîyayeyê paştîdayîşan çin o. Kesê mexdûrî nêeşkenî ferq bidekerî nê paştîdayîşan û ganî selahîyetdarî zî nê paştîdayîşan asteng nêkerî. Bi nê astengîyan hewl dîyeno ke şarê herême tena bêro veradayene û kamîya xo bêrî dûrîkerdene. Xora çend hewte verê zî baş ame fehmkerdene ke herême de vîşêrê zihnîyetê xo tehemmulê tu çîyêk nîno kerdene û hêrişê goristan û goran ameybî kerdene. Her kes tewrê reng û cîyayeyan yewbînan qebul bikero vîşêrê felaketanê xozayî tu problemêk merdimî nêmaneno. Nêbeno ke sîyasetê paştîdayîşan bêro kerdene û ganî ma pêro yewbînan qebul bikerî.
