Ogun Samastî 19ê çeleyê 2007î de Mudirê Pêroyî yê Rojnameyê Agosî Hrant Dînkî verê awanîya rojnameyî de qetil kerd. Samasto ke hêrişê Dînkî kerdbî 20ê çeleyê 2007î de otogarê Samsunî de amebî destbendkerdene û 24ê çeleyî de tepişîya. Samast aşma sibate de Zîndanê Tîpê Fyî yê Kandira ra erşawîya zîndanê Tîpê Fyî yê Boluyî. Îdareyê zîndanî bi sebebê ‘’halê başe’’ ra qerarê serbestverdayîşê Samastî da. Samastî badê ke 16 serrî 10 mengî cezaya xo ante, şewa çarşeme serbest ame veradayene. Sîyasetmedar, pawitoxê heqan, rojnameger û xeylê kesê bînî nêrazîbîyayîş mojna serbestveradayîşê Samastî û dîyar kerd ke Tirkîya de reyna edaletî rî yê xo yê raştî mojnayo.
Derheqê babete de parlamenterê Partîya Têduştîye û Demokrasî ya Şaran (HEDEP) ê Stenbolî Celal Firatî rojnameyê ma rê qisey kerd.
Firatî destpêkê qiseykerdişê xo de cewab da persê yewinî yê muxabîrê ma ‘Vera Hrant Dînkî de bi hawayêkê bêvengî qetlîyam ame viraştene û raporan de zî ame tesdîqkerdene. Goreyê şima sebebê qetilkerdişê Dînkî çi bî?’ û vat: “Awanbîyayîşê tarîxê Komara Tirkîya ra nata bi hezaran kiştoxî eşkera yî û Tirkîya welato ke vînîbîyayîşî virazîyenê ya. Tarîxê dewlete de qirkerdişê komî qewimîyayî û vera kesanê ke yenê şinasnayene de qirkerdiş qet nêvinderto. Bi cînayetê Mustafa Suphî, Sabahattîn Alî, Musa Anter, Hasan Ocak, Savaş Buldan û bi hezaran vînîbîyayeyan nê hêrişî qet nêvindertî. Qetilkerdişê Hrant Dînkî zî cînayeto ke tewr zêde bale anceno yo. Hedefê nê qetlîyaman dîyar o û cehd kenê ke kesê ke qalê edalet, huqûq, demokrasî û aştîye kenî bêveng bikerî û înan çinî bikerî. Hrant Dînkî cuya xo de timî seba heqa demokratîk a armenîyanê ke nê welatî de ciwîyenê têkoşîn kerd. Eynî wext de merdimanê ke seba azadîya şaranê Tirkîya, yewî û aştîye têkoşîn kerd ra bî. Verê çimanê dewlete de bi hetkarîya hêzanê xorî no cînayet virazîya. Hrant seba ke semedê rojanê roşnan têkoşîn kerd ame qetilkerdene.”
Îqtîdar kiştoxan serbest verdeno
Firatî persê ‘tehlîyekerdişê Samastî mojneno ke Tirkîya de timî kiştoxî yenê pawitene. Şima na rewşe senî ercnenê?’ rê zî ercnayîşo winayên kerd: “Şima zî zanê ke rewşa hukmî ya peynî merdiman dejnena. Vejîya raşte ke serbestverdayîşê Ogun Samastî ra ver Mehkemeya Qanûnê Bingeyî de tehlîyekerdişê Samastî ameyo munaqaşakerdene. Ez esasê ci de fikrîyena ke no tehlîye mesajêk o. Îqtîdarê AKP-MHPyî vera qerarê binpaykerdişê Mehkemeya Qanûnê Bingeyî yê Can Atalayî ke bi îradeyê şarê Hatayî ame weçînayene serbest nêverdeno û hukmê blokê îqtîdarî kiştoxê bêrehmî yê Hrant Dînkî serbest verdeno. Wazenê mesajê ‘êdî hukm ê ma yo’ bidî komelî.”
‘Roşnvîrî binê tehdîtî de yî’
Firatî qiseykerdişê xo de bale ante serê cezaya Samastî û vat: “Cezaya kiştoxê hovî yê Hrant Dînko ke rîyê roşnaya nê welatî bî, bi kamcî rewşa başe ame sivikkerdene! Kesê ke no qerar girewt, hêzê xo Serekkomar Erdogano ke kiştoxê Qetlîyamê Sêwasî efu kerdbî ra gênî. Qerarê tehlîyekerdişî qisimêkê komelî zaf xorî ra dejna. Eynî wext de nê welatî de merdimê roşnvîrî binê tehdît de yî. No qerar vernîya cînayetê sîyasî yê newe akerd. Ganî bi lezkî no qerar tepîya bêro girewtene û kiştox Ogun Samast cezaya xo bianco.”
‘Ma do vengê xo berz bikerê’
Firatî tewr peynî dîyar kerd ke kiştoxî teber de yê la kesê ke edalet û aştî wazenê zîndan de yê. Ey nimûneyêka wextê tepiştişê Gultan Kişanake ke qedîyayo û hema zî serbest nêveradîyaya da û vat: “Xora bi serran o îqtîdarê AKP-MHPyî wazeno sîstemêkê winasî awan bikero. Zîndanan de sîyasetmedarî, hemserekê ke hetê şarî ra ameyê weçînayene, rojnameger, dadî, ciwan û hemserekê şaredarîyan semedo ke fikrîyayî û bi rayîrê demokratîke heqê xo waştî est ê. Ogun Samast tena nê, heta roja ma ya ewroyêne kesê ke qirkerdişê komkî kerdê nêtepişîyayê yan zî eke tepişîyayê zî serbest ameyê veradayene. Polîtîkaya dewlete çi heyfo ke wina ya. Blokê îqtîdarî herinda ke munaqeşeyê qanûnê neweyî keno, wa qanûnê ke est î bîyaro ca. Nê serranê peyênan de ma vîşêrê derbeya hukmî û caardişê keyfî tu çîyêkê bînî nêvînenê. Ma sey Partîya Têduştî û Demokrasîye ya Şaran têkoşînê xo nê wareyî de dewam bikerî û ma do semedê welatêkê demokratîkî yê Tirkîya vengê xo berz bikerê.”
