Hukumdarî serva dewamê rejîma xo kam kî yenan rê niyo yênan sero zorvajiye danê ramitene, yenan cenê binê bandora xo. Qûwetê hukumdaran yê bingeyîne asîmîle-kerdena mordemî ra yeno. Coka bingê herîşan de vîndîkerdena ziwan esta. Gorê qûwetanê emperyalîstan eke jû qom ziwanê xo qeseykerdene û nûsnayene nêzoneno, o waxt ret kuno binê hukumdarîya yênan. Ziwan ra dima herîşê kultur-zagon kenê û kamayîsê mordemî hedef cenê. Ziwan û kultur ra dima kî îtîqat yeno hedef guretene. Eke jû qom hukumdaran ra qeyir wayirê îtîqate de bîno, o waxt naye ser kî planê qilerîne yenê virastene. Hukumdarî, nî her hîrê herîşan piya eynî demî de raye ra benê.

Nika keso ke bi ziwanê xo besenêkeno xo biyaro ziwan, besenêkeno qeseybikero, besenêkono binûsno ya ki nêwazeno qeseybikero o waxt hetê kultur ra kî no kes rovileşino. Coka dîna sero kamci dûgele bena va biba, hukumdarî sifte ziwanê şarê bindest hedef cenê.

Tirkîya ke ronayena Komare ra heta roza ewroyîne şaran sero na polîtîka da ramitene. Hîn kerda de eke ma ke kurdan ra qeyir vajîme pêro asîmîle kerde, hurendiye de beno. No kes raştîya polîtîkaya girana. Raştîya plananê bi desan serran a. Kurdî vera nayî de bi se-serrano tekoşînêk pîlî dane. En jede kî qeseykerdena ziwanê xo ardê heta roza ewroyîne.

Ewro namê kurdîya çik esto, wazenê kokîra biesternê. Genco ke kuçe de kurdî qeseykeno yeno qetîl kerdene, roza de bîni karkerî rîwalê kurdî qeseykerdene ra rastê herîşî yenê, komelî yenê guretene, tabelayî ke kewtena sukan de, qazayan de xeylê ziwanan ameyî nûsnayene hurendiye ra yenê war ardene û kurdî ci ra yeno esternayene. Lewî nînan de en jede kî raya perwerdeya ziwan rê herî kenê. Wezîrê Perwerdeyî nikayîn ke jê yê virenan jû ziwan serra qeseykerd, tîrkî ra qeyir ziwanê bînan de perwerde dayene qebûl nêkerd.

Ziwan kamayîs o, ziwan kulturê kurdan o û ziwan îtîqat o. Her jû sûke de ramitisê asîmîlasyonî vurîyeno. Nayî çinay rê van; hefte virene Parlamenterê HDPyî yê Dersîmî Alîcan Onlu meseleya qaraqolan ra wendena ezanî ard rojdemê Meclîsî. Dersîm de kurdî ciwîyenê, bi ziwanê kurdî kirmanckî qesey kenê û îtîqatê xo kî Reya Haqî-elewîyê. Her hetî ra asîmîlasyonêko xorî şarî ser de yeno rayeraberdene. Terteleyê Dersîmî na rîwal ra bî. Serva xoserbîyayîsî qomî axme kerdene, kamayîsê kurdî ra durkerdene. Dersîm de camî na rûar ra dewan de ameyî virastene, domanê malbatan ra na rûar ra guretî û rûsnayî Îmam Hatîban. Nî kesî ke hetê dewlete ra ameyî perwerde kerdene nika serva miletê xo kolekerdene gurenê. Asîmîlasyon, kokanê xo ra durîkewtene û binê bandora hukumdaran kewtene nîya ra.

Verva asîmîlasyon û înkar mordem besekeno teyna bi xoverdayena xo bisevekno. Pawitena ziwan pawitena kamayîso, pawitena ziwan pawitena xobîyayena. Çitur kî kolonyalîstî wazenê kurdan kok ra biesternê, gorê nayî planan kenê û ganî kurdî kokanê xo rê giredayî bimanê. Raya sifteyîne ke ziwanê xo ra, estebîyayena xo ra haskerdena. Devlete her rayî serva asîmîlasyon ana kar ardene. Hama kurdî serva kamayîsê xo xeylê rayî guretî. Eke mordem raşt biwazo besekeno çarxê hukumdaran bişkîno. Ziwan rê wayir vejîyayene, xoverdayene ya. Ziwan rê wayir vejîyayene, kultur rê wayir vejiyayene ya, kultur rê wayir vejiyayene bi ziwanê xo venga Haqî dayene ya. Pêro jûbîn rê giredaye yî. Ê ke wazenê îtîqatê Reya Haqî rê wayir bivejerî, wa bi ziwanê xo vengê jiyaranê xo biderî.