Seke zanîyeno 27ê Sibate ra nata Tirkîya û Kurdîstan de tewr zîyade heme Rojhelatê Mîyanênî de geometrîyê warî bedilîya. Tîya çi tesîrdar bî? Gama Serekê PKK’yî Abdullah Ocalanî tesîr kerd. Vengdayîşê ey yê tarîxî na cografya de konfîgurasyon bi temamî vurna. Dewleta tirkan mecbur mende û nika PKK’yî reyde pêvînayîşan kena. Têkoşîn hertim şuxilnayîşê çekan nîyo. Bitaybetî dinyaya ewroyêne de gamê aştîyane zî formêkê têkoşînî yê. Yanî ge-ge aştîye zî têkoşîn o û eşkena berê komelê demokratîkî akero. Şerê azadîye de “mucadele” zî “muzakere” zî beno. Termîn bi termîn metod bedilîyeno. Tîya de yew armanc est o, o zî azadîya komelî ya. Yanî qijkerdişê dewlete û îqtîdarî yo.
Çiqas ke dewlete qij bena, hende komel bîne geno. Gama 27ê Sibate de armanc bînegirewtişê komelî yo. Na game warê têgêrayîşê îqtîdarî kilm kerd û do hîna kilm bikero. Dewlete do qetî xo reforme bikero û gamanê şênberan bierzo. Sewbîna çareserîya ci çin a. Peynîya teror û şîdetê dewlete ameye. Êdî şîdeto ke vera kurdan, elewîyan, cinîyan, xoza û pelixîyayoxan xebitîyeno emrê dewlete derg nêkeno. Êdî îdareyê dewlete, huqûq û mekanîzmayê bînî cewab nêdanê. Netewe-dewlete qerqele de ya û wazena xo gandar bikero. Seba ke xo gandar bikero, a zî zana ke ganî paradîgmaya xo bibedilno. Yanî netewe-dewlete ganî formê xo bibedilno, temsîlîyetê heme şaran, bawerîyan û nasnameyan qebûl bikero. Sewbîna na dewlete bi şuxilnayîşê şîdetî rayîr nêgena. Êdî seba sinifanê ke na dewlete ra feydedar benê rê erd qedîya, verê înan de behr est o. Seba ke behr de şêrê, ganî xo bivurnê.
Homo Polîtîcus û Homo Ludens
Hertim têkoşînê azadîye de di tewr ferasetî est ê. Yew azadîye armanc keno û sebe resayîşê aye xîret keno. Yew zî zerardayîş armanc keno û seba ke prosesê azadîye binbikewo, her tewr bêçike erzeno, asteng keno û tuwerzîn keno. Yewin Homo Polîtîcus o, yanî têna polîtîka reyde eleqedar beno û wazeno ke persanê komelî rê çareserî bivîno, dideyin Homo Ludens o, yanî xo bi xo kay keno û wayîrê qabîlîyetê çareserî nîyo. Nê rojan ma vînenê ke Homo Ludensî hêrişê vera ferasetê yewinî, yanî vera Homo Polîtîcusî kenê. Her tewr propagandaya sîyaye kenê. Komel zano no Homo Ludens kamî ra kamcî hetkarîye geno û çi rê xizmet keno. Pîyono ke şerê taybetî rê xizmet keno, bi desan serrano ke serdestî reyde hemkarî keno, nika Homo Polîtîcusî sey “hemkar” sucdar keno.
Qehremanîya erzane
Xora mîyanê komelî de rêzdarîya nê pîyonî çin a. O sey “bete noîre” zanîyeno. Komel bi desan serrano ke vîneno no pîyon kamcî partîyan de sîyaset keno. Nika zî “qehremanîya” erzane keno. Gama ke ciwanî koyan de amebî ciginayene, nê pîyonî dewlete reyde hemkarîye kerdêne. Nika zî qalê “têkoşînî” keno. Çike armancê xo ne aştî ya ne zî azadî ya. Yew armancê xo est o, o zî “wazanî” û “fekbazî” ya. Seke şorişgero bolşevîk Lenîn vano, Homo Ludens bi çokdayîş “têkoşîn” keno. Roje bi roje rîyê ey yo gemarin dîyar beno û komel “morfogenezê” ey çax keno. Ludensî de hertim vera aştîye “kompleks” est o. O têna şerî ra xo mird keno.
Sosyalîzmo dogmatîk
Tayê partîyê sosyalîstî zî nê prosesî de teslîmê “şovenîzmê komelkî” benê û şîroveyanê subjektîfan kenê. Ê têna bi dişmenîya îqtîdarî têgêrenê. No zî metodêko rind nîyo. 50 serrî yo ziwanê dogmatîkî şuxilnenê û kesê ke meylê aştîye beno desinde sey “teslîmîyetwaz” yan “reformîst” etîket kenê. Nameyê nê zî “sosyalîzmo dogmatîk” o. No feraset, feraseto ke sosyalîzmê reelî ra mendo yo. Êdî bêro zanayene ke, dinya de metodê têkoşînî hertim bedilîyenê. Têna bi metodanê sosyalîzmê reelî têkoşîno sinifkî nêdîyeno. Eke serkewte bibîyêne, xora Yewîya Sovyetan nêrijîyayêne. Yewna zî Kuba de reformê reyayîşî nêvirazîyêne. Sosyalîzm ganî xo goreyê konjonkturî bibedilno û metodanê hemdeman bişuxilno, sewbîna berê azadîye nêeşkeno abikero.
