Kurd dikarin bi xebatên xwe yên ziman, navê kesên tabeleyên kurdî daxistin û saziyên çanda kurdî girtin, dê tenê dema ku qala derd û kulên xwe bikin, bînin ser ziman
Li Tirkiyeyê gelek partî hatine ser desthilatê. Piştî çend salan ku li ser deshilatê mane, ji ber polîtîkayên şaş ên ku meşandine, têk çûne û çûne ser sergoyên dîrokê. Îro navê partiyan li holê nemane û kes nayne ser zimanê xwe. Ji ber polîtîkayên xedar ên ku li ser wan meşandine, tenê kurd carinan navê wan tînin ziman û qala serboriya xwe ya sermiyanê van partiyan dikin.
Niha desthilatê AKP’ê jî ji ber polîtîkayên xwe yên ku li ser kurdan û çand û zimanê wan dimeşîne, ber bi heman aqûbetê ve diçe. Ji bilî êrîşên siyasî yên ku li ser siyasetmedarên kurd kirine meriyetê, êrîşên çandî jî li ser kurdî dimeşîne. Weke mînak li şaredariyên ku di hilbijartinan de bi dek û dolaban girtin û şaredariyên ku piştî hilbijartinan bi rêbazên cuda desteser kirin, her tiştê têkildarî ziman û çanda kurdî ji holê radike û tune dihesibîne.
Bêyî ku fedî bikin…
Tabeleyên bi tirkî û kurdî yên li şaredariyan daxist û li şûna wan tabeleyên bi tirkî daleqand. Destpêkê li Bedlîsê ev kir. Hem tabeleya şaredariyê ya pirzimanî û hem jî gelek tabeleyên din ên nav bajêr daxistin û li şûna wan tabeleyên bi tirkî bi cih kirin. Piştre li şaredariyên ku desteser kirin jî serî li heman rêbazî da.
Elbet pişaftin tenê bi daxistina tabeleyan pek nayê. Ji bo vê yekê hemû saziyên çandî yên ku li wan çanda kurdî dihat pêşxistin girtin û xebatên çandî yên bi kurdî qedexe kirin. Niha li şûna van xebatên kurdî, xebatên tirkî ku qet eleqeya xwe bi çanda kurdan re tunene tên kirin. Bêyî ku fedî bikin, her roj afîşan li deverên cuda yên bajarên kurdan dadileqînin û ji bo pişaftinê bang li zarokên kurdan dikin. Mixabin hin derdorên ku bersiv didin vê bangê jî hene.
Îstifa kir û kurdî daxist
Şaredariya ku herî dawî serî li vê pêkanînê da Şaredariya Bajaroka Kaniyahenê ya navçeya Hezo ya Êlihê bû. Hevşaredarê Şaredariya Kaniyahenê Firat Karabûlût ku di hilbijartinên herêmî yên 2019’an de ji HDP’ê hatibû hilbijartin, di encama gef û zextên ku lê hatin kirin de, ji HDP’ê îstifa kir. Ev şaredar niha serbixwe ye lê îhtîmaleke mezin di rojên pêş de di komcivîvineke meclisê de dê derbasî AKP’ê bibe. Jixwe rayedarên AKP’ê jî di rojên dawîn de îşaretên bi rengî didin.
Bawerî winda kir
Şaredar Karabûlût, ji bo ku xwe bike çavê AKP’ê û derbasbûna xwe ya vê partiyê leztir bike, destpêkê tabeleya şaredariyê ya bi zimanê xwe (kurdî) daxist. Lê meclisa şaredariyê li dijî vê yekê derket û biryar da ku careke din tabeleya bi kurdî û tirkî li avahiya şaredariyê bê daliqandin. Hevşaredara Kaniyahenê Gulistan Sonuk jî got ku Karabûlût ji bo bi kêrî hin derdoran bê tabelaya kurdî ya şaredariyê daxistiye û ji ber vê yekê baweriya xwe ya di nav gelê Kaniyahenê de winda kiriye.
Komxebeta ziman û çandê
Li dijî van pêkanînan, dest û lepên kurdan jî negirêdayî ne elbet. Ji bo ku ev pêkanîn bên pûçkirin, di 11-12’ê çileyê de li Amedê ji aliyê Tora Ziman û Çanda Kurdî komxebateke girîng hat lidarxistin. Komxebat, bi beşdariya 300 delegeyan pêk hat. Cara yekemîn e li bakurê Kurdistanê têkildarî ziman û çandê civîneke wiha girseyî tê lidarxistin.
Ji bo bergiriya li hemberî polîtîkayên ku me li jorê qal kir, divê çalakî û xebatên bi vî rengî hîn zêdetir bên lidarxistin. Heke xebatên bi vî rengî bên kirin û biryarên mayînde bên wergirtin, dê di demeke nêz de polîtîkayên pişaftinê têk biçin. Her wiha kesên ku serî li van polîtîkayan didin jî weke yên beriya xwe biçin ser sergoyên dîrokê û tenê dema ku kurd qala derd û kulên xwe bikin, navê wan bê ser ziman û nifir li wan bên kirin!
ÎSMEK dersa kurdî dide
Dixwazim qala geşedaneke din a li ser zimanê kurdî bikim û bêyî ku gelek dirêj bibe nivîsa xwe bi dawî bikim. Şaredariya Bajarê Mezin a Stenbolê, di bin sîwana Qursên Perwerdeya Pîşeyî û Hunerî (ÎSMEK) de cih da zimanê kurdî û jê re kontenjan vekir. Destpêkê wê ders li dibistanên ÎSMEK’ê yên Esenyûrt, Kiraç, Şîşlî, Bagcilar û Fatîhê bê dayîn.
Her çiqas ev qebûlkirinek be jî lê ne bes e. Ji bo ku kurd qayil bibin, divê teqez zimanê kurdî bi awayekî fermî bê nasîn û ne tenê ji bo hînkirinê lê pê perwerde bê dayîn.