Cinîyan heme salone bi cilanê xo yê herêmî û bi rengê kesk û sûr û zerd û mor xemilnaybî. Konferansî destpêkî ra heta peynîye kurdkî dewam kerd û encamname zî kurdkî ame wendene. Cinîyê kurdî semedê awanbîyayîşê yewîya netewî de se bikerî û pawitişê kultur û ziwanî de rolê înan çi yo, têkoşînêkê hemparî senî bidê ser o xeylê qiseykerdiş û munaqeşeyî ameyî kerdene.

Nê konferansî de çar atolyeyî ameyî awankerdene û nînan ra yew atolyeya Hozan Mîzgîne yew zî atolyeya Şîrîn Elemhulîye bî, ê bînî zî atolyeyê Ferda Cemîloglû û Jîna Amînî bîyî. Nê her çar atolyeyan de goreba amancê înan ser o xeylê erjnayîşî virazîyayî. Mîsale atolyeya Hozan Mîzgîne de pawitişê kulturî de rol û mîsyonê cinîyan, atolyeya Jîna Amînî de her tewirê şîdet û qirkerdişî ser o rêbazê têkoşînî ameyî munaqeşekerdene.

Nê munaqeşe û erjnayîşan ra qerarî ameyî girewtene. Nê qerarî nê yî:

• Ganî semedê yewîya cinîyanê kurdan platformêk awan bibo. No zî bibo wesîleya yewîya neteweya kurdan.
• Ganî ziwanê kurdkî û kulturê kurdan bêro pawitene. Statuyê kurdan bi qebulkerdişê perwerdeyî dest pêbikero û ziwan tewir-tewir wasitayan reyde bireso nesilê neweyî.
• Semedê hemverê şîdetî tena têkoşîno huqûqî ney ganî têkoşîno komelkî zî bêro dayene.
• Aştî û awanbîyayîşê komelê demokratîkî de ganî semedo ke cinîyî rolê xo bîyarî ca, seba aye piştîyayewbînangirewtişê herêmî, neteweyî, mîyanneteweyî awan bibê.

Ma qebul bikerî ke bîyayîşê merdiman ra heta nika têkilîyanê cinîyan zereyê komelî de bi şeklêko xususî ca girewto. Cinîyî tena gedeyan nêanî dinya. Raşta merdim anî dinya la rolê înan o eslî, awankerdişê komelî û awankerdişê merdimî yo. Merdimîye bi xo nêbena, bi têkilîya keda hempare ya merdiman yew hişmendîya kolektîfe virazena, a zî tesîrê cuya merdiman kena. Na hişmendî vera-vera zanayîş û ciwîyayîşanê neweyan virazena û nê zanayîş û ciwîyayîşî helbet cinîyan reyde resenî nesilê neweyî.

Cinîyî gedeyan pîl kenî, erdê xo de citkarî kenî, semedê gedeyan vatişê estanekan ra dest pêkenî, deyîranê veyveyan vanî û vatişê xo heta mezelan dewam kenî. Vengê cinîyan bîyayîşê merdiman ra heta mergî qet nêbirîyeno. Wina aseno ke estbîyayîşê komelî bi rayîrşîyayîşê cinîyan taqîb keno. Nê rayîrşîyayîşî helbet cinsîyetperestîya camêrdan reyde hertim na rêxistînîye waşto ke biwedarno, cinîyan bikero wasitaya camerdan û tena înan sey leşe bivîno û înan ra madî îstîfade bikero. Rolê cinîyan kerdî talî, hem leşa înan hem zanayîşê înan hem zî cuya înan ser o tehakûma girane viraştî.

Komelê kurdan de heta nika zî rolê cinîyan her ca de girîngîya xo bi şeklêko xususî xo mojneno. Nê rolê înan de cayê rolê aştî, cinîya kurde girewt. Wexto ke şer virazîya, çîta înan bena sebebê aştîya komelî. Deyîrê înan ge çiman ra hesire anî û ge zî merdimî keyfweş kenî. Pîzeyê merdimî mird kenî û ruhê komelî zî şaye kenî.

Semedo ke rolê cinîyan bêro fehmkerdene sey Şîrîn Elemhulî û Hozan Mîzgîne ma rê bi hezar serran ruhê mîrasê cuya kurdan nîşan danî. Nê hurdî cinîyan zî cuya xo de pêşengîya şarê xo kerde. Zanayîşê înan ra bigîrî heta hunerê înan, keda înan ra bigîrî heta têkoşînê înan ma rê mojneno ke cinîyî azadîya şarê xo vernîya her çî de vînenî, çunke semedê aye heta cuya xo ra zî fek veradanî.

Hozan Mîzgîne bakur de ameybî dinya. Heta bîye ciwane bi ziwanê dayîka xo deyîrê xo kurdkî vatêne. Wexto ke hunermendîye dest pêkerd, deyîrê xo bi îsyanê zerrîya şarê xo ra vatêne û zerrîya ma veşnayêne. Vatişê înan semedê ma hêzê mîrasê hezaran dayêne. Bawerî ardêne, hêvî ardêne, layê zereyê ma kerdêne laser, dara verê ma, ma rê kerdêne sîya daristanî. Deyîrê xo kerdîbî qîrênîya têkoşînê şarê xo. Deyîranê aye kurdî hewnê mergî ra weriznayî. Deyîrê sey ‘Herne Pêş’ semedê ma bîyî tifingê serê milê şarê ma. Deyîranê aye pêşengîya ma kerde, çimê mîlyonan akerdî û î resnayî nasnameyê înan. Wexto ke şehîd kewte, nameyê aye bi hezaran gedeyan rê ame dayene, deyîrê aye bi mîlyonan rê bîyî îlhamê xoverdayîşî.

Xoverdayîşê cayêkê bînî zî rojhelatê Kurdîstanî yo. Dewleta Îranî bi polîtîkaya fariskerdişî bi hezaran kurdî darde kerdî. Nînan ra yew zî Şîrîn Elemhulî bî. Şîrîn Elemhulî zî parçeyê Rojhelatî de ameybî dinya. Sey Hozan Mîzgîne zereyê aye de hertim îsyan est bî. Çunke cayê aye de zî polîtîkaya fariskerdişî kurdan ser o ameyêne kerdene. Seba aye, Elemhulî qet fariskî nêwaşt bimusa. Çunke înan ra vatêne ziwanê xo yê kurdkî ra fek veradê, kurdîya xo ra fek veradê bibê faris. Na teda û neheqîye aye qet qebul nêkerd. Verê xo da koyanê Kurdîstanî. Wexto ke ameye tepîştene, leşkeranê eceman ra sey Leyla Qasime celadê xo ra ef nêwaşt û çok nêrona. Celadanê aye nêveradayî a pawitişê xo kurdkî bikera. Vateyê xo yê peyênî nê yî: “Waşt ke ez kurdîya xo înkar bikera, labelê no xoînkarkerdiş hesibîyayêne, ez nê teslîmî qet qebul nêkena”. Şîrîn Elemhulî û embazê aye wexto ke şîyî sêpîya îdamî bi marşê ‘Êy Reqîp’ no qerar pêşwazî kerd. Înan ziwanê xo ra fek veranêda labelê semedê ziwanê xo, semedê şarê xo, cuya xo ra fek verada.

Seba aye dergûşa merdimîye ra heta nika xoverdayîş bi vatişanê înan ê peyênan û deyîranê înan sey na şîîre çar hetê Kurdîstanî lerzneno.

“Ma ko yê, ma nêşinê.

Ma şîîr ê, ma ziwa nêbenê. Ma va yê, ma nêtewîyenê.

Ma dejê zayîşî yê, ma bi peynî nêbenê.

Ma cu yê, ma nêhelîyenê.

Rojhelatî ra heta rojawan, cor ra heta cêr.

Dardekerdişî heta nika çi şorişê ma ra berdo.

Dardekerdişî ma tersnayî?

Gelo ê eşkayê koyanê ma bitewînê?

Gelo ê eşkayê ma Pîremegrun de weşanê.

Rejîmê cezaya dardekerdişî yê Îranî hertim pîr o.

La ma hertim ciwan ê.

Ewro cehdeyê Sînêyî yo tewr pîl bi Ferzad Kemanger.

No serê sibayî ra dima baxçeyê Mahabadî yo tewr pîl bi Şîrîn Elemhulî.”