Ronayoxê Komara Tirkîya Mustafa Kemalî vatêne ke “Welat de aştîye, dinya de aştîye”. Raştî zî Tirkîya de destpêk ra heta roja ewroyêne aştîye ameye awankerdene? Her çî raver Mustafa Kemalî vatişê xo nêard ca. Ey ferman da, artêşa tirke Kurdîstan açarna bi “goristan”. Ey ferman da, artêşa tirke Gelîya Zîlanî de bi hezaran kurdî bi hovî qir kerdî. Ey ferman da, leşkeranê tirkan serranê 1937-38an de Dêrsim de qetlîyamêko gonîn viraşt. Ey ferman da, îdareyê tirkan vera ziwan, kultur û nasnameyê kurdan polîtîkaya asîmîlasyonî arde ca. Bi kilmî ey vera kurd û Kurdîstanî fermanê şerî da. Ey waşt ke wa mîyanê şaran de şer û pêkewtiş bibo. Ey nêwaşt ke şar û bawerîyî bêrê têhet, qisey bikerê û persanê xo aştîyane çareser bikerê. Çike armancê ey “tirkkerdiş” bî. Merdimo ke planê tirkkerdişê şaranê bînan keno, nêeşkeno behsê aştîye bikero. Çike tirkkerdiş de ferzkerdiş, teda û zordestîye est ê. Tirkkerdiş şer û qetlîyaman ra feydedar beno. Coka seserra XX. de Tirkîya û Kurdîstan de ma aştîye nêdîye. Ganî Mustafa Kemalî raştîya xo qebûl bikerdêne û bivatêne ke “Welat de şer, dinya de şer”.
Awankerdişê sîmbîyozî
Bingeyê dewleta tirke de “şîdet” est o. Xora heme netewe-dewletî hêrişkar ê û şîdetî reyde xo mird kenê. Sere de kurdî, pêro şarê bindestî seserra XX. de raştê her tewr zulmî ameyî. Ne demokrasî, ne edalet, ne huqûq, ne zî têduştîye caro nêameyî ca. Qetlîyamî, qirkerdişî, tedayî, tepiştişî qet kêm nêbîyî. Oxina ke komelî “sîmbîyoz” pawitêne. Yanî komelê bindestî waştêne pîya biciwîyo, cuya hempare awan bikero û bireso aramîye. Eksê ci şer, şîdet û pêkewtişî sey metod bi destê îdarekaran ameyî şuxilnayene. Seba awankerdişê sîmbîyozî qetî demokrasî hewce keno. No zî çin bî. Xora estîya netewe-dewlete duştê demokrasî ya. Demokrasî ke awan bî, netewe-dewlete rijîna. Mîyanê înan de “kakafonî” est o.
Pergalo demokratîk
Seke zanîyeno 27ê Sibate ra dima yanî vengdayîşê Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî ra pey Tirkîya û Kurdîstan de prosesê Aştîye û Komelê Demokratîkî dest pêkerd. Proses nika bi kombîyayîşanê komîsyonî domîyeno. Bêguman heme şar û bawerîyî hêvî kenê ke netewe-dewlete xo bibedilno, pergalê demokratîkî awan bikero, hemwelatîya têduşte rono û vera huqûqî bi rêzdarîye têbigêro. Ganî na seserre de xeletîyê ke seserra XX. de virazîyayî, nêrê dubarekerdene. Domanê nê welatî şer nê, aştîyêka mende heq kenê.
