Di operasyonên leşkerî de dibe ku gav bi gav tevlîbûna welatên NATO yan jî tevahiya blokê zêde bibe. Encama tevgerên weha dikare di demek neçaverêkirî de xuya bibe û bibe sedema rewşek ji rewşa heyî pir xeternaktir.
Bi awayekî hişk, welatên NATO’yê ji zû ve alîgirê pevçûnê ne. Tevlêbûna bi vî rengî çend awayan digire. Yekem, welatên rojavayî alîkariya aborî û leşkerî ya girîng didin Ukraynayê. Pergalên çekan ên ku têne peyda kirin her ku diçe pêşketî û wêranker dibin. Ji ber ku stokên çekên bi şêwaza Sovyetê li embarên hevalbendên Yekîtiya Sovyetê yên berê yên di Peymana Varşovayê de kêm dibin, artêşa Ukraynayê pergalê û cebilxaneyên rojavayî werdigire.
Ya duyemîn jî, Ukrayna ji daneyên îstîxbaratê bigre, daneyên teknîkî, daneyên satelaytan, radar, balafirên keşfê jî werdigire. Agahiyên ku hatine wergirtin, çareserkirina gelek pirsgirêkan, ji agahdariya li ser şanoya operasyonên leşkerî ji bo destnîşankirina armancên taybetî tên bikaranîn. Dibe ku pêşkêşvanên daneyê di gihîştina hin agahdariyan de ji hêla Ukraynayê ve bijartî bin. Lê hin kes guman dikin ku wê di operasyonên leşkerî yên li dijî Rûsyayê de bikar bînin.
Ya sêyemîn jî pisporên leşkerî ku hemwelatiyên welatên NATO’yê ne, beşdarî şer dibin. Rola wan, xuya ye, her gav ne fermî ye. Dibe ku ew “dilxwaz” an bi tenê kirêgirt bin ku rayedarên welatên wan çavên xwe ji beşdarbûna wan re digirin. Li gorî texmînên Rûsyayê, heta cotmeha 2023’yan hejmara wan nêzî 2 hezar kes bû. Digel hemîû cûdahiyên gengaz di nirxandinan de diyar e ku biyaniyan li kêleka Ukraynayê şer dikin, ku beşdariya wan pergalî ye û ne tesadufî ye û bi kêmî ve hin biyanî hemwelatiyên welatên rojavayî ne. Di heman demê de, tevlêbûna bi vî rengî hîn metirsiyek zêde ya pevçûnek leşkerî ya rasterast di navbera Rûsya û NATO de çênake. Ev rejîma pevçûnê ya sist rê dide hevkarên rojavayî yên Kîevê ku hêdî hêdî qalîteya piştgiriya Ukraynayê zêde bikin. Radestkirina mûşekan ji mêj ve bûye gelemperî.
Faktorek girîng a zêdebûna bi xetereya pevçûnek rasterast di navbera Rûsya û NATO de dibe ku xuyabûna hêzên leşkerî yên welatên Hevbendiyê li ser axa Ukraynayê be. Hin siyasetmedarên rojavayî berî niha jî behsa perspektîfa senaryoyeke bi vî rengî kiribûn, tevî ku nêrîna wan ji aliyê Amerîka ve nehat piştgirîkirin û wek helwesta fermî ya NATO’yê nehate cî. Hejmarek ji serokên welatên endamên Hevbendiyê xwe ji piştgirîkirina fikra şandina leşkeran bo Ukraynayê dûr xistin. Çi dikare biryareke bi vî rengî provoke bike û bi çi şiklan dikare were bicihanîn?
Destwerdan dikare çend şêweyan bigire. Em dikarin behsa bikaranîna binesaziyê bikin, di nav de firokexaneyên welatên NATO. Derbarê beşdarbûna girseyî ya di pevçûnê de yekîneyên ragihandinê yên takekesî, leşkerên endezyarî, ekîbên pergalên berevaniya hewayî, lê dûrketina ji hebûna wan li eniya pêş. Senaryoyek hîn radîkaltir jî bicihkirina kontingjenek ji welatên NATO’yê li ser sînorê Ukrayna û Komara Belarûsê ye bi mebesta veguheztina yekîneyên Ukrayna yên rizgarkirî bo Rojhilat. Di dawiyê de, vebijarkek hîn radîkaltir şandina hêzên leşkerî yên welatên NATO li eniyên pêşîn e ku derbasbûna wan di Hevpeymaniyê de bi awayekî kategorî nayê qebûlkirin.
Her yek ji van senaryoyan bi pevçûneke rasterast di navbera hêzên Rûsya û welatên NATO de ye. Pevçûnên bi vî rengî bêguman dê pirsa tevlîbûna kûrtir a hevbendiyê û di pêşerojê de, veguheztina operasyonên leşkerî ji bo deverên din ên pêwendiyê bi Rûsyayê re di nav de li herêma Baltîk, derxîne holê. Di vê qonaxê de rawestandina aloziyê dê hîn dijwartir bibe. Her çiqas windahiyên her du aliyan zêde bibin, wê torbenda dijminatiyê ewqas zêde bibe û alî jî nêzî sînorê bikaranîna çekên nukleerî bibin. Û li vir dê tu kes serkeftî nebe.
