Rojava de bi namey xwu ê fermî Bakûr û Rojhilatê Sûrîye de 11’ê aşmey vernî ma weçînayîşê şaredarîyan est o. Qîmetê enî weçînayîşî çi yo? Çirê tirkî enî weçînayîşî ser xwu wenê? Bêrê ma bawnê tera.
Dinya de tewirê sîsteman est ê. Sîstemê faşîzmî-dîktatorî, sîstemo emperyal, sîstemo sosyalîst, demokrat, sîstemê îslamî… Şarê welatan biryar danê ke go welatê înan de sîstemêko senîn bibo. Kurdî zî heqê înan est o ke xu rê biryar bidê. La welatê cîranî destûr nêdanê, nêwazenê kurdî xwu bi xwu sîstemêkî xwu rê virazê. Meseleya enka Bakûr û Rojhilatê Sûrîye ya. Şarê ke etîya binê destê Rêveberîya Xweser de yê wazenê ê bi xwu şaredaranê xwu weçînê û bi eno awa xwu raver berê; xizmetê şaranê xwu bikerê.
Ma vanê weçînayîş la ana rehet nîyo. Ma bawnê mîyanê cê ra: Gorey vatişî ra hîveyê ke Bakûr û Rojhilatê Sûrîye de 3 mîlyon însanî reyan berzê. 3 mîlyonî weçînayoxî est ê. Ti tûtanê înan zî bidê ser hûmare şina 5-6 mîlyonî ser. Tey çîke nîyo. Wexto ti bawnê 5-6 mîlyonî însanan ra, ti vînena ke zehf welatî est ê nifûsey cînan endêke çinî ya. Mesela nifûsey Qetarî 3 mîlyonî yo, nifûsey Slovenya 2 mîlyonî û 100 hezarî yo. Mesela Hirvatistan 3 mîlyon û 800 hezarî yo nifûsey cê wa. Ha, Luksemburg 600 hezarî tenî ya. Finlandîya, Norweç, Îrlanda nifûsey înan dewrê 5 mîlyonî yo. Yanê bi qasê Bakûr û Rojhilatê Sûrîye. Madem ana wo, madem enî cayan de weçînayîş bi azadî virazîyêno tîya çirê nêro viraştişî?
Çîkew bîn: Viraştişê weçînayîşêkê anayînî rê sîstem lazim o. Gere lijney weçînayîşî cêr ra heta cor bibo, bi mîlyonan kazixê ke merdimi pê şorê vengê xwu berzê, bi mîlyonan lîstey weçînayoxan, bi hezaran sindoqî, bi hezaran tenê verê sindoqan de ca bigirê… Baynê mesela şî çîya. Qeybî enî çîyan sîstem, partîyê ke beşdar bibê, ewlehîya înan û ewlehîya weçînayîşî… Bi kilmî ma vacê gere dewletey to bibo ke ti weçînayîşêkê anayînî virazê. Tam zî mesela ene wa.
Bakûr û Rojhilatê Sûrîye de emsar xebatey weçînayîşî dest pa kerd. Belkî dewleta Tirkîya texmîn kerd go nêşkê weçînayîşêkê anayînî virazê, go nêşkê sîstem raver berê heta enka qe veng nêvetbî. La roca 30’ê aşme meselay zehfê kanalanê xeberan ê tirkan ê pîlî zey NTV, CNN meselay weçînayîşê Bakûr û Rojhilatê Sûrîye bîye. Bi saetan înan bernameyan de qal kerd, dij vecîyay. Belkî derdê înan rojevê Tirkîya bedelnayîş bî zî, la eşkera wo, ê beşkê go vernî ro enî weçînayîşî bigîrê. Xwu ra di kanalan de zî ana vatê û vatişê, “Ma nêverdenê dewleta terorî cêrê ma de bibo cîraney ma” hewa de geyrayne.
Helbet tera bêro go dewleta Tirkîya vernî ro weçînayîşî bigîro, helbet firsend bivîno go ewca bido verê topan, la heto bîn ro kurdî û şarê bînê ke têdir Bakûr û Rojhilatê Sûrîye de jîyaney xwu dewam kenê, xebatey xwu ay weçînayîşî zî bê vindarnayîşî dewam kenê.
Ha ene zî est a: Dinya vana çi, dinya go vaco çi, heta ene nişte hamî niştişî zî yewî hema çîke nêvatbî. Komîsyonê Weçînayîşî yê Bakûr û Rojhilatê Sûrîye veyndabî Netewey Yewbîyînî ke bêrê teqîb bikerê, la ne înan, ne Amerîka, ne zî welatanê Ewropa hema yewî çîke nêvato. Axir, ma bawnê hela se beno, go se bibo.
