Serekê PKKyî Abdullah Ocalan 25 serrî yo girawa Îmrali de vera dewleta tirk a kolonyalîste, kanpereste û nîjadpereste têkoşînêkê bêhempayî keno. Têkoşînê ey têna fîzîkî nîyo, o fikrê xo reyde hem netewe-dewlete pûç keno hem zî şaranê Rojhelatê Mîyanênî rê metodêkê cuya newî teorîze keno. Seba Ocalanî têna azadîya kurdan nê, xelasîya pêro şaran muhîm a. Armancê ey o sereke mîyanê heme etnîsîteyan de awankerdişê aramî yo. Yanî hetê xo yo bîn enternasyonel o. Dîsîplînê ey de caro vera kêmnetewîyanê bînan “apatî” çin o.
Yeno zanayene ke netewe-dewletî mîyanê şaran de sînoran awan kenê, nîjadperestîye virazenê û polîtîkaya şerî ser o bingeyê xo hêzdar kenê. Goreyê formulasyonê Ocalanî çareserîya sereke bêdewletebîyayîş o. Tayê dormeyê gemarinî vera nê formulasyonî propagandaya sîyaye kenê. Ê nusenê kê kurdî “dewlete” nêwazenê, têkoşîn ca verdanê û têna bîlasebeb şer kenê. Na hişmendîye, hişmendîya PDKyî ya. Na hişmendîye dewlete, sînoran û yew neteweyî pîroz kena. Aye de fetîşîzmê îqtîdarî est o. Merdim vîneno Başûrê Kurdistanî de êyê ke dewlete bimbarek kenê, keda şarî senîn wenê. Îdarekarê Herêma Kurdistanî yanî keyeyê Berzanîyan bi mîlyaran dolarî girewtê binê bandora xo. Amerîka, Dubaî, Tirkîya ûsn. cayan de seba xo sermayegozarî kerda. No keye kesî rê hesap nêdano. Başûrê Kurdistanî mîyanê bêrayîrîye, bêedaletîye û heramîye de keno ke biciwîyo. Dewletebîyayîş wina yo. Peynîye de merdim erdê xo ra nefret keno. Ne hukm est o, ne zî muhakemekerdiş. Eke yew pergalî de meclîsê şarî, komunî, kantonî, keyeyê şarî, kooperatîfî nêbê, uca de dîktatorîye yan plutokrasî peyda beno. Emrê pergalê nîyanênî zî zêde derg nîyo.
Konfederalîzmo demokratîk
Bêdewletebîyayîş de zî îdare est o. La nê îdareyî de îqtîdar vila beno. Her çî merkez ra nêno qerardayene. Taybetmendîya nê îdareyî “desentralîzasyon” o. Persê şarî zaf rew yenê çareserkerdene. Verê kleptokrasî gêrîyeno. Ewro Şorişê Rojava de modelê desentralîzasyonî yeno caardene. Xora îdeologê nê şorişî Serekê PKKyî Abdullah Ocalan o. Pêro na paradîgma binê mefhumê “konfederalîzmê demokratîkî” de yena pênaskerdene. Ocalan gama ke na paradîgma ano ware, sosyalîzmê klasîkî zî rexne keno. O vano ke “ma rê qetî sosyalîzm hewce keno, la sosyalîzmo klasîk nê.” Sosyalîzmê klasîkî de çi est bî? Her çî ra ver dewlete est bî. Yanî dewleta sosyalîste amebî armanckerdene. Oxina ke cayo ke tede dewlete est a, uca de azadîye nêbena. Mîyanê demî de sosyalîzm zî xeripîyeno. Na çarçewa de Ocalan kitabê xo yê “Sosyalîzm de Rîsernayîş, Merdimbîyayîş de Rîsernayîş o” de vano ke sosyalîzm bi dewletebîyayîş aver nêşino.
Sosyalîzmo hovî
Karl Marks û Engelsî mefhumê dewlete bi hawayêkê xorî analîz nêkerd. Înan guman kerd ke dewlete awanbîyayîşê sosyalîzmî de xo bi xo wedarîna yan qels bena. Tarîxê merdimîye mojna ke nîya nêbî. Mîsal Yewîya Sovyetan de bi taybetî binê îdareyê Stalînî de dewlete xeripîyaye û despotîzm peyda bî. Ocalan nuseno ke sosyalîzmê Yewîya Sovyetan sosyalîzmo hovî yo. Çike no tecrubeyêko verên bî.
Demokrasîyo dîrekt
Şorişê Rojava de bêguman neteweya demokratîke yena awankerdene. Netewe û bawerîyê zobîninî pîya ciwîyenê. Serdestîya yew nasnameyî çin a. Mabênê heme dînamîkan de hemwelatîya têduşte est a. Pergal hêzê xo meclîsanê şarî, keyeyanê şarî, komunan û kantonan ra gêno. Merdim çimdarîye keno ke sosyalîzmo lîberter û demokrasîyo dîrekt derbasdar o. No pergalo ke hete Ocalanî ra ameyo formulekerdene, heme dinya rê zî modelêk beno.
