Îqtîdarê AKP-MHPyî 24 serrî ra zêdeyêr o ke tecrîdêkê girankerdeyî serê Serekê PKKyî Abdullah Ocalanî de rayra beno. Zîndanê Tîpê Fyî yê Asayîşê Berzî yê Îmraliyî de yew zî tepişteyê bi nameyê Omer Hayrî Konar, Veysî Aktaş û Hamîlî Yildirim zî yenê tecrîdkerdene. 33 aşmî yo ke bi bahaneyanê cîya cîyayan destur nîno dayene ke avûkat û keye şêrî pêvînayîş bikerê. Her çend ke keye û avûkatî her hewte seba pêvînayîşî muracat kenê, tu netîceyêke muracatan ra nêvejîyena. Tewr peyên birayê Abdullah Ocalanî, Mehmet Ocalanî 25ê adara 2021î de bi rayîrê telefonî pêvînayîş kerdbî. La pêvînayîş nîme de amebî birnayîş û a roje ra nata tu xeberêke Ocalan û embazanê ci ra nîna girewtene.

Endamê Rayîrberîya Baroyê Amedî ra Avûkat Yakup Demîrî derheqê tecrîdkerdişê Abdullah Ocalanî de dîyar kerd ke o serra 1999î ra nata yeno tecrîdkerdene û wina vat: “Tecrîd bi destê hêzanê mîyanneteweyîyan yeno kerdene. Dewleta tirkan tarîxê xo de nasnêkerdişê huqûqî xo rê kerdo raybaz. Lazimo ke problem bi rayîrê demokrasî bêro çareserkerdene. Tecrîd 25 serrî yo dewam keno.”

Demîrî dîyar kerd ke tecrîdê Îmraliyo ke yeno rayraberdene bingehê xo adetê 25 serran ra gêno û wina vat: “Tecrîd tena ewro rojeve de nîyo. Tecrîd serra 1999î ra nata Girawa Îmraliyî de yeno rayraberdene û heta roja ma ya ewroyêne zî bê maben dewam kerdo. Tecrîdo bîyaye heme girêdayeyê çaresernêkerdişê problemê şarê kurdî yo. Wexto ke çareserîya problemê kurdan yena rojeve, tecrîd goreyê demê verênan tay sist beno. Wexto ke proses açarîyeno serê şer û pêrodayîşî, o wext tecrîd zî giranbîyayîşê xo hîna zêde nîşan dano. Seke ma zanê armancê tecrîdî no yo ke nêwazenê Girawa Îmraliyî ra xebere bêra girewtene. Tecrîd, şer û pêrodayîşê bîyayeyî pêro girêdayeyê yewbînan î.”

‘Tu cewabêk nêdîyeno ma’

Demîrî ard ziwan ke her kes zano ke dewleta tirkan û CPTyî yewbînan reyde pêkerd û wina dewam kerd: “Selahîyetdarê CPTyî xeylê reyan şîyî Girawa Îmraliyî û tespîtê xo kerdî. Ê tespîtanê xo resnenê dewlete, la dewlete tu xebatêka çareserîye nêdana rayraberdene. Muracatê ke avûkatî bi nameyê baroyan kenî, est î. Muracato ke OHDyî kerdo, est o. Vîşêrê înan xeylê dezgehê sivîlî yê ke muracat kerd zî est î. La goreyê her çend ke hende muracat bibî, tu netîceyêke nêvejîyena raşte. La ma sey baroyî her tim taqîp de yî. Xeylêk avûkatan seba wedaritişê tecrîdî muracatê baroyî kerd. Baroyî zî serê nameyê xebergirewtişî xeylê belgeyî teslîmê wezîrîya edaletî kerd. Tewr peyên bi nameyê baroyî, di aşmî verê cû ma pers kerd la reyna zî tu cewabêk ma rê nêdîya.”

Awankerdişê zîndanan 

Demîrî ard ziwan ke armancê sîstemî yo tewr gird no yo ke têkilîya Serekê PKKyî Abdullah Ocalanî û komelî yewbînan ra bibirna û wina vat: “Ne verdenê wasî şêrî û ne zî verdenê avûkat û keye şêrî pêvînayîş. Tecrîdê serê birêz Ocalanî mîyanê heme komelê Kurdistan û Tirkîya de vila bîyo. Nika zî eno tecrîd zîndanan ser de tesîrêko giran viraşto. Demanê peyênan de xeylêk cayan de zîndanê tîpê neweyî yenê viraştiş. Xora zîndanê asayîşê berzî hema zî yenê viraştiş. Her tewir heqê tepişteyan yeno binpaykerdene. Bi taybetî zî nê zîndananê tîpê neweyan de. Derheqê heqê tepişteyan de îxlalê girdî vejîyenê raşte. Tecrîd verê cû hîna zêde zîndanan de ameyêne kerdene la nika teber de zî dewre de yo. Serê komel, ekonomî, demokrasî û huqûqî de, serê komelê kurdan û Rojhelatê Mîyanenî de ameyo vilakerdene.”

Endamîya rêxistine

Demîrî da zanayîş ke xeylê kesî est î ke bilasebeb bi sucanê şenikan cezaya girde reyde ameyî rî bi rî û wina dewam kerd: “Kesê ke qiseykerdiş û têgêrayîşêk kerdî bi cezaya girde yenê terbîyekerdene. Xeylê reyan nê cezayan açarnenê ‘propagandaya rêxistine’ û bi ‘endamîya rêxistine” yenê sûcdarkerdene û cezayê girdî înan rê yenê birnayene. Înan ra xeylêk kesî zîndan de yî û tay kesî zî est î ke nika bi cezaya tepiştişî reyde rî bi rî manenê. Tay kesî zî çîyê winasî yê şenikan vera şîyî teberê welatî. Dezgehê demokratîkî wexto ke wazenê derheqê tecrîdî de rayraşîyayîşêk yan zî eşkerayîyêka çapemenîye bidî, yenê tepiştene û yenê qedexekerdene. Nêverdenê xebatê winasî biqewimîyê. Eke tecrîd prosesêk bibo, o wext do xebatê seba wedaritişê tecrîdî zî timî dewam bikerî. Rayraşîyayîşê 18-19ê teşrîna peyêne yê ver bi Gemlîkî ke seba wedaritişê tecrîdî amebî kerdene zî mird nêkeno.”

Mentiqê dewletbîyayîşî

Demîrî dîyar kerd ke tersê îqtîdarî yo tewr gird no yo ke welatê înan yeno letekerdene û vat: “Coka ra zî her ke şino polîtîkayanê xo yê tecrîdî xorî keno. Ê wazenê komelê kurdan bi kerdişanê xo bitersnî. Ê nê çîyî xo rê sey ters vînenê û bi nê hawayî îqtîdarê xo bîyaye kenî. Mentiqê dewletbîyayîşî de parçekerdişê komelan est o, la parekerdişê cuyaseyyewbînan çinî yo. Coka ra zî nêwazenê heqê kurdan û şaranê bînan bidî. Armancê înan o esasî heqnêdayîş o. Şeklo ke bi xo danî lefnayîş zî otorîte yo. Çîyo tewr zehmet zî no yo ke şeklê otorîte ra çîyêko baş bivejîyo.”

Şero psîkolojîk

Demîrî bi nê vatişan qiseykerdişê xo qedêna: “Proseso ke yeno rayraberdene ra asîyeno ke îqtîdar nêwazeno serê palkursî ra bikewo. Wexto ke prosesê çareserîye dîya dest pêkerdene teda û zilmê serê komelî amebî kêmkerdene. Serra 2015î ra nata her roje û game serê komelê kurdî de şert û mercê giranî û şerê psîkolojîkî danê rayraberdene. Şero bîyaye vera tecrîdî bi hawayêkê paralelî yeno rayraberdene. Dezgeh û partîyê sîyasî na babete de xebatêke vejenê raşte, la vera înan de tedayê girdî virazîyenê. Nê sebeban vera netîceya ke merdim wazeno bivejîyo, raştî nêvejîyena. Beno ke heme dezgehê ma xebatêka xurte bidî rayraberdene. No grevo ke zîndanan de dîyayo dest pêkerdene çîyêko xeylê ercaye yo. Sey avûkatêkî çi destê ma ra bêro ma do zî bikerî.”