Bi verênî ra, verê verkan ganî ma rewşa raştîya xo bizanê û raştîya ma çi ya û raştîya şarê ma çi ya. No ware de bingeyê înşaya newî est o û na zî ma çiqas nizdîyê nê bingeyî yê. Eke merdim bi rewşa raste bifikirîyo, şarê ma nê tewr çîyan ra xerîb nîyê û dûr zî nîyê. Awanbîyîşo newî hem zaf asan o û hem zî zaf zor o. Çîy rê asan o, çimkî kurdî heyana ewro nêresayê rewşa netewe û netewe-dewlete nêbîyî û dîrok de her wext rewşa kome û komunalîzmî ra vîyartî. Konfederasyonê eşîretan rasti ra, bi demokrasîyanê sîteyê sûkan, mezhebê merdimayî ra, Rojhelato Mîyanênî de komara dewrişanê harîcî, îsmaîlî, karmatî, mazdekî, elewîyan dormareyê pêxemberan ra ewlîyayan ra kom bîyêne. Xiristîyanan de zî, kilîsan mîyan de hîyarerşîk ra dûrî cuyî bîyêne. Ewropaya pêroyine de komunî, meclîsî, ceribnayîşê konfederasyonî, Îtalya de meclîsa sûkan, konfederasyonê Swîs, Komunê Parîsî, Emerîka de meclîsê bajarekî, Îspanya de seksîyonê taxan, komunî û sewbîna nimuneyî zî zahf î. No sebeb ra ceribnayîşê bingeyê verênî est o. Hînê ewta de çi maneno? Tewr muhîm zî rêxistinî ya û bawerî ya. La ma çiqas rêxistinî yê û çiqas ma bawerî daya şarî û komelkîya xo. Nê her di krîterî zaf muhîm î. Eke ma her di krîteran ser o nîqaş û xebate bikerê, vernîya ma de çew nêeşkeno vindero. Tewr muhîm zî vernîya ma de rewşa herimnayîşê komelkî est a. Çi yo na rewşa herimnayîşê komelkî? Bi serrano ke şero taybet wazeno ke kurdan ser o kayanê qilêrinan kay bikero. Bi taybetî şerê taybetî xususî herêma bajarê Amedî weçînaye. Bajarê Amedî dîrok de her wext cayê xo yê xoverodayîşî destanê camêrdî reyde nuşt û morê xo ana dîyar kerd heyana ewro.

Şero taybet

Şerê taybetî heyana ewro bi qirêjîya xo ra zaf çîyê xirabî kerdî û dewam keno. Eke ma rewşa raştîya xo û nînik ra biewnê, heme çîyî rewşa zelalî ra asenê. Damara komelkî rêza tew zeyîfe û exlakî ya û polîtîk a. Ewro Amed de rewşa tîryakî, fihûş û sewbîna çîyan sereyê xo giroto şiyo. Nê heme rewşan mîyanî de ciwanî asenê. Nê ciwanî zî zafîra gedeyê ma yê û ciwanê ma yê. Şero taybet ameyo heyana zifqêra berdê ma û mîyanê keyeyê ma. La çi heyfo ke nê gede û ciwanî ê ma yê, korê zî welatperwer î. No sebeb ra ganî ma verê verkan mîyanê keyeyê xo û verê berê xo safî bikerê. Na zî sewbîna tewr sloganîk û dogmatîk beno. Ganî ma nê heme çîyan bîyarê ver çimanê xo, weş bifikirîyê û ser o muşewre bikerê. Ma senî û kam ca ra dest pêbikerê?

Dermanê heme çîyan rêxistinbîyayîş o

Eke ma rêxistinîya xo rast saz bikerê, vernîya ma de û şarê ma de çew nêeşkeno vindero. La senî rêxistinîya xo weş saz bikerê? Dermanê nê rêxistinbîyayîşî zî bawerî ya. La na bawerî senî virazîyena? Ez bawer kena ke dayîşê nê bawerî zaf asan o. Ganî ma ewil ra bawerîya xo bikerê, mezgê xo de bawerî bivirazê. Goreyê vatişanê heme kesan vanê “Ganî soriş verênî ra zîhnîyet de bêro bedilnayîş”. La vatişan ra têna çîyêk nêbeno. Ganî nê vatişî pratîze bibê. No ware de heme çîyî girêdayeyê prosesê newî yê. Eke proseso newe rengê xo dîyar bikero, heme çî peyda pey yeno.

Nê se serrî yo ke dewleta tirke, kurdî bindest kerdî. La no zîhnîyetê tirkperestan rewa – rewe nêqedinîyeno. No ware de zî wext lazim o. Wext dermanê heme çîyan o. Çîyo ke bêwext beno, nêmcet beno û sernêkeweno. No sebeb ra ma bawer kenê ke heme çîyî weş bivêrê. Vîyartişê weşî de zî kede û xîret lazim o. Eke her kes bi gorê xo kede û xîret bikero, heme çîyî weş benê.