Bajaranê Vakurê Kurdîstanî yê sey Şirnex, Amed, Dêrsim, Çewlîg û Colemêrg de bi manaya emnîyetî bi destê dewlete darî yenê birnayîş û birrî yenê vêşnayîş. Reyna zaf herêmanê bînan yê Vakurê Kurdîstanî de zî bi manaya cigêyrayîşê komir, maden û petrolî xozaya Kurdîstanî yena talankerdiş.  Dewlete nê talankerdişî û qirkerdişê xozaya Kurdîstanî hemparanê xo yê cayîyan reyde kena. Vernî/sere de herêmanê ke darî tede yenê birnayîş, pêşkêşê şîrketanê nêzdîyê xo kena, dima bi walîyanê xo yê herêmî şarê sîwîlî ra qedexe kenê, dima zî binê emnîyetê leşkeran de bi cerdevanan danê birrnayîş û tewr peynî de zî  ê darî ke ameyê birnayîş, semedê şaristananê rojawanê Tirkîya yenê raykerdiş. Yanî dewlete hetêk ra xozaya Kurdîstanî qir kena û hetê bînî ra zî hempar û şirketanê xo dewlemend kena.

Armancê dewlete

Kurdistan bî aw û çemanê xo, bi hênî û robaranê xo, bi gelî û newalanê xo, bi birr û warê xo, bi deştî û koyanê xo û bi xozaya xo ser rîyê ardî de welatêko sey cenetî yo. Şarê kurdî tarîx ra nata hertim xozaya Kurdîstanî ra îstîfade kerdo. Zaf rayî koyanê Kurdîstanî yê asê verera xo şarê kurdî ra akerdê û ê galeyê dişmenan ra pawitê, awe û çemanê Kurdîstanî gan dayê şarê ma.

Dagirkerdoxê Kurdîstanî zî dema ke galeyê kurdan kerdêne, hemsencîya mîyanê şarê kurdî û xozaya Kurdîstanî de dîyêne û î fam kerdêne ke bi na xoza ê nêeşkenê kurdan çînî bikerê, aye semed ra zî înan dest bi talankerdişê xozaya Kurdîstanî kerd. Yanê dewlete sey estbîyayîş, nasname û ziwanê kurdan, welat û xozaya Kurdîstanî zî xo rê sey gefî vînena û galeyê ci kena. Aye semed ra dewlete vernî de wazena ke xozaya Kurdîstanî zeft bikero û dima zî merheleyanê bînan ê asîmîlekerdiş û qirkerdişê kurdan bi awayêko asan pêk bîyaro.

Yanê armancê serekeyî yê galeyan birrnayîşê têkilîya kurdan bi xoza ra yê û dima zî bi no qaydeyê bê helm û bê îmkan veradayîşê kurdan o. Coka ra ma eşkenê vajê, raştîya xo de talankerdişê xozaya Kurdîstanî polîtîkayêka şerê arizî ya ke dewlete kurdan û Kurdîstanî ser o ramina.

Takankerdişê xoza

Bêguman tesirê zaf xerabî yê talankerdişê xoza yê gandar, awe û hewa ser o est ê. Dema talankerdişê xoza bi hezaran nebatî yenê birnayîş û vêşnayîş, reyna bi hezaran heywanê kerr û lalî yenê kiştiş yan zî ma vajê koçkerdiş. Bi arizî vêşnayîş û birrnayîşê dar û birrran, awe û çeman ser o viraştişê bendawe û HES’an, reyna hema koyan de awankerdişê qereqol û kalekolan, inewa semedê maden û petrolê sazkerdişê şîrket û ocaxan hem benê semedê vîndîbîyayîşê tarîxê ma û hem zî benê semedê vurnayîşê îqlîmî. Çimkî birnayîş û vêşnayîşê daran benê semedê kembîyayîşê hewayê pak û oksîjenî û inewa benê semedê bedilnayîşê demserre. Tesirê enê bedilnayîşan heme hetanê komelî ser o est ê.

Berpirsîyarîya şarê ma

Hetê pawitişê xoza de kêmaneyê şarê ma zî zaf est ê. Şarî heta nika semedê qirkerdiş û talankerdişê xozaya Kurdîstanî reaksîyonêko xurt nêmojnayo. Çi heyfo ke ma eşkenê vajê biney herêman de şar bi xo daran birneno û roşeno. Semedê enê zî oyo ke mîyanê şarê ma de hişmendîya xoza kemî ya, şar vera talankerdişê xoza de bêveng maneno. Ez bawer kena, eke şarê ma hetê avzêlîya xoza ra bêro hayîdarkerdiş dewlete nêeşkena hende asan xozaya Kurdîstanî talan bikero. Aye semed ra zî heme het û kesê ke xo kurd û Kurdîstan vînenê, ganî şarê kurdî hetê avzêlîya xoza de hayîdar bikerê û mîyanê şarî de hişmendîyêka xoza virazê.

Verê cû gama ke dewlete xozaya Kurdîstanî talan kerdêne, emnîyetê xo kerdêne mana la nika seba ke şer vinderto êdî manayê ci zî nêmendê. Çimkî seke şima zî zanenê qaşo çend aşmî yo ke mîyanê dewleta Tirkîya û hetê kurdan de prosesê aştîye dest pêkerdo û çekî ameyê ronayîş. Raşta ci eke nîyetê Tirkîya aştî ya ganî vernî de talankerdişê xozaya Kurdîstanî ra ca veradê. Hetêk ra bi kurdan ra aştî û hetê bînî ra zî talankerdişê Kurdîstanî nêbeno, eno xapênayîş o û wa kes ma rê nêvajo ma bi enê zuran bawer bikerê. Rayîrê aştîye kifş o, eke bi rastî zî dewlete aştî wazena ganî fek dişmenîya kurd û Kurdîstanî ra verado.