Serrneweyê kurdan her serre 13yê çeleyî de yeno pîrozkerdiş. Şaro kurd seba ke serrneweyê xo pîroz bikero, şewa serrneweyî de kuçlan de pelxaçe û kilore dekerdêne binê adirî yanî binê wela adirî de pelxaçe pewjîyêne. Şarî mîyanê na pelxaçe de qarmeyê goştî dekerdêne. Eynî wext de mîyanê pelxaçe de pere dekerdêne. Waxtê werdişê pelxaçe de no pere qismetê kesêkî bîyêne. Pîrozkerdişê serrneweyî de çîyêko tewr muhîm zî şewa serrneweyî de yew kose û yew veyveke xo xemilnenê û şinê keye bi keye gêyrenê. Veyveke û kose kay kenê û wayîranê keyeyî ra şîranîye wazenê. Înan ra bastêx, sinciqî, kesme û qarmeyê goştî wazenê. Wexto ke kose û veyveke kay kene, na esna de zafî kesî gala veyveke kenê û wazenê ke rîyê veyveke biveynê. Tabîî kose zî seba pawitişê veyveke tedarîkê xo keno. Daîmî destê koseyî de çiweyê ey hedre beno û kam ke gala veyveke keno, kose zî  hema çiweyê xo veşêneno û veyveke pawine. Sewbîna tewir zî êrey yanî şan de yew keye de kom benê û şano kay kenê. Mesela bi nimune kaykerdişê şanoyî sînorê hêgayî de qewimîyeno û nê kaykerdişî de di kesî kay kenê. Eynî wext de nê di kesî her go yew kes yew gede yan zî ciwan wegenê  maneyê xo û yew kes zî dest û lingê ey girêdanê  kenê sînor.  Wexto ke nê di kesî semedê sînorî şer kenê, palasqa reyde danê yewbînan ra. Esl darbe zî êyê ke wegirote, darbeya înan wenê û sînor zî orte de kay kenê.  Welhesil nê tewir şanoyî zaf bîyî.

Ewro zî eke hînê kura beno, no tewr kulturê kurdan yeno vîrêkerdiş. Mesela roşanan de hedreyîya roşanî de pewtişê werdî de kilînceyî, patîla û zarbetî ameyêne pewtene. Enka zî nê pewtişê kulturê werdî hîdê hîdê yeno vîrêkerdişî. Wextê veyveyan de bi tewir tewir kaykerdişî bîyêne. Enka zî nê kaykerdişê veyveyî ra bi tena kaykerdişê govende û kaykerdişê kayê qilance mendo. Halbûkî verê coyî zaf qeydeyê kaykerdişî bîyêne. Mesela nê kaykerdişanê veyveyî ra kayê tirsî hema hema nêmendo. Kayê tirsi de di kesî weniştêne estore û estore xardanê estore sero şer kerdêne. Enka zî veradê kayê tirsi hînê veyveyê verênî nêmendî û enka hema hema heme kesî salonan de veyve kenê.

Mesela kulturê kurdan de tewr muhîm çîyî zî estonekî yî.  Meseleya derge bîyêne. Wexto ke hema televîzyonî çinî bîyî, dewan de her şewe yew keye de şar kom bîyêne û merdimanê verênan meseleyî û estonekî vatêne, heme kesî zî nê estonekî bi rewşa zerrî û keyfê coşî ra goştaritêne. Eke hînê kura bîyêne, her kesî nê meseleyi û estonekî ezber kerdêne. Ewro zî veradê ezberkerdişê nê meseleyanê mêrdimanê verînan û kalikan nê meseleyî û estonekî xo vîr ra kerdê. Hînê verade ewro dewan de yew keye de kombîyîş yewer nêşinê yewbînan ra meymanîye. Enka zî herûnda meseleyan û estonekan de her kes her şewe dîzîyan temaşe keno û nê dîzîyan ezber keno. No sebeb ra zî her roje tikêyna kultur û ziwanê xora xerîb û durî benê.

Tewr muhîm kultur zî ziwan o. Eke hînê kura beno, no ziwan zî hînê beno vîrêkerdiş. Dewan de verê coyî yewerî tirkî nêzanîyêne û enkaz zî heme kesî tirkî qalî kenê. Bi taybetî gedeyî û domanî ziwanê maya xo ra hînê durî manenê. Tewr çîyo ecêb zî maye û dayikî gedeyanê xo de tirkî qalî kenê. Çi wext ez şêyro dewe û wexto ke ez gedeyan reyde qalî kena. Gedeyî bi rewşa israrî ra ziwanê tirkî ra cewab danê. Bi verênî ra asîmîlasyon keyeyê ma de û adir keyeyê ma de veşeno. Asîmîlasyono dîyin zî dibistanan de yo. Dibistanî zî keyeyê ma veşnenê û ma zî bi rewşa zerrî ra nê asîmîlasyonê dibistanan ra hes kenê. Nê warî de heyana kurdî xoserîya xo îlan nêkerê, her dem raştê qirkerdişî yenê.

Serrneweyê şarê kurdî bimbarek bo, serkewtiş û azadî bîyaro.