Bi Şerrê Cîhanî yê 1ine Rojhelato Mîyanên, bi yê 2ine Ewropa, amey dizaynkerdene. Dizaynê Ewropa, badê peleşiyayişê Pergala Sovyete, ke bi awayêko bêwext bi, têk şi. Yewîtîya Sovyetan û Balkanan ra, bi desan dewletî vecîyayî. Ney têkşîyîşî, xo reyde pergala diseriye ya dinya zî, serobin kerde. Sancîyê ney peleşîyayîşî,ewro Ukrayna de yê.
Dizaynê Rojhelato Mîyanênî, perçekerdişê Kurdistan û çinêkerdişê şarê kurdî ser ra pêk ame. Rojhelato Mîyanên de pergala netewdewlete sero, bi raştantoke dewletî amey awankerdene. Mexsed, nêy dewletan ser ra, talankerdişê neftê hereme bi. La bade wextêke ferasetê netewdewlete, bi ferasetê Baasi, kontrolê wayiranê xo ra vecîya û ro duştveriya Îsraîlî agêra. Saddam, Kaddafî, Esad nimûneyê na rewşe biy û amey çinêkerdene. Îran zî, ke di serre de kontrolê dizaynkeran de bi û di têkberdişê Komara Mehabade de, hetê nêy hêzan ra ame destegkerdene, bi ameyişê Hûmeynî, kewt teber kontrolî.
Di serre de Rojhelato Mîyanên, hemeyê dinya de, hewceyiya hezêy hegemonan, bi pergalêka newiye este bi. Na plansazîye, yewin dore hetê Rayver Apoyî ra, zê şerrê Cîhanî yê 3ine, ami binamekerdene. Û verva naye, Paradigmaya Netewa Demokratîke zê alternatîfî, verkêşê şaran kerde. Xora komploya verva Rayver Apoyî zî, bi no sebeb bi.
DAÎŞ, seba na pergale, hetê nêy hêzan ra ame organîzekerdene la di wextêkê kilmi de, o zî kontrolî ra veciya û bi belayê serreyê şaran. Erdoganî, seba ke Tekoşîna Azadîye ya Şarê Kurdî çinê bikero, DAÎŞ zê lutfê Homayî dî û heme planê xo, naye sero viraştiy. Sebebê qelebnayişê Maseyê Domebahçeye zî no bi.
Têgêrayîşê Azadîya Kurdistanî û Kurdê azadan, ke bi paradigmaya Rayver Apoyî amey xuliqnayene, DAÎŞ têk berd. Bi ney serkewtini, kurdiy di astêka ke di tarîxî de nîyameyo dîyiş, amey naskerdene. Hêzê Kurdan biy şirikê koalîsonê mîyanetewî. Paradigmaya Netewa Demokratîke Vakûr-Rojhelatê Sûriya, Şengal û Mexmûre de kewte meriyete. Bêguman, no serkewtin, bi bedêlê pilan ame bidestvistene. Xora bê bedêl kes çiyêke nêdano kesî û ke mijare kurdiy bê, qet mumkun nîyo.
Erdoganî, çeteyanê xo êy Sûriya reyde de, bi paştîdayişê hêzêy hegemonîkan Vaşûrî de PDK, Rojavayî de ENKS, girotê kişta xo û verva Kurdê Azadan, silahê kimyewî zî mîyan de, heme raybazê bêexlaqan bi kar ano. Mexsed, çinêkerdişê destkewteyanê Şarê Kurdî êy Rojhelatê Mîyanênî yo. Seba resayişê ney mexsedi, çiyo ke Erdogan nêkero, çinî yo. Seba ameyiya xo, hewceyiya Erdoganî bi serkewtinêke est a. Erdogano ke di zerre û teberî de bi krîzanê aborî, siyasî û civatî reyde ri bi ri yo, îqtîdar û estbiyişêxo hema zî di çinêkerdişê şarê Kurdî de vîneno.
Muhimiya persgiraya Ukrayna itiya de veciyena orte. Şerrê Rûsîya û Ukrayna, do bibo sebebê zafêrî averkewtişan. No şerr, dîzaynê Rojhelatê Mîyanênî reyde, dîzayno newe yê dinya yo zî. Hîvîyê Erdoganî êy pîlîy ney şerrî ra est ê. Seba Erdoganî no şerr zî, lutfêkê Homayî yo. Erdogan wazeno bi didi awayî nêy şerrî ra feyde bivîno.
Ya yewîne, dorêka bîne nakokîyanê maberê Amerîka û Rûsîya ra, feyde dîyiş û zê Efrîn, Girê Spî û Serêkanîye, îşgalkerdişê Rojavayî û temamkerdişê plana qirkerdişê şarê Kurdî. Heke Erdogan di na mijare de Amerîka û NATO ra roşnayîyêke bivîno, do çeteyan bişirawo Ukrayna. Hedreyîyê naye, nika ra ameyê kerdene.
Ya didiyine zî, ney şerrî bikero mehne û zerreyî de weçînayişan îptal bikero. Naye sero îqtîdar û dîktatorîya xo zafêrî tehkîm bikero.
Zê encamî;
Di ney şerrê Cîhanî yê 3ine de, heta nika Şarê Kurdî destkewteyê pîlîy bi dest vistiy û bi qaso ke tarîxî de nîyameyo dîyîş, nizdê azadîye yo. La talûkey zî pil ê. Nika di dinya de kaosêke est o. Di rewşanê kaosî de kamco per bişiko, kaosî rayire ra bero û hesabê raştan bikero, do o per bi ser bikewo. Seba Kurdan Talûkeyêko bîn zî xeta îxanetî ya Keyeyê Barzanîyan o. Verênanê na vato; Kerrmê darî ra nêbo zewalê darî çinî yo.
Nêy talûkey zî bi tekoşînêka yewgirewtî ya ro ser esasanê paradigmaya Rayver Apoyî ya şarê Kurdî şikena, bêro vindarnayene.
Weçînayey nê, perwerdeyîya bi ziwanê kurdî ya.